List w sprawie ochrony Puszczy Białowieskiej i dobrego imienia Polski

Białowieża, Wrocław 16.08.2018

Szanowny Pan
Mateusz Morawiecki
Prezes Rady Ministrów

Dotyczy: przyszłości Puszczy Białowieskiej i poprawy wizerunku Polski w świecie

Szanowny Pani Premierze!

Z ubolewaniem informujemy, że w odpowiedzi na nasz skierowany do Pana Premiera apel z dnia 6 maja 2018, dotyczący przyszłości Puszczy Białowieskiej i poprawy wizerunku Polski w świecie, otrzymaliśmy biurokratyczną odpowiedź (kopia w załączeniu) podpisaną przez Ministra Środowiska Henryka Kowalczyka i świadczącą o dalece idącym niezrozumieniu problemu, niedocenianiu znaczenia ochrony tego najcenniejszego przyrodniczo nie tylko w skali kraju ale całej Europy, kompleksu leśnego. Pragniemy zapytać Pana Premiera, czy stanowisko zawarte w liście Ministra Kowalczyka jest oficjalnym stanowiskiem Rządu Rzeczpospolitej Polskiej w sprawie statusu i ochrony Puszczy Białowieskiej?

Argumentacja zawarta w liście Ministra Środowiska deprecjonuje wartość przyrodniczą Puszczy Białowieskiej, daje do zrozumienia, że Puszcza Białowieska nie jest niczym wyjątkowym przyrodniczo, gdyż „każdy las złożony z rodzimych gatunków jest lasem naturalnym”. Jednocześnie skupia się na wyjaśnianiu definicji lasu pierwotnego i naturalnego, co w przypadku pisma adresowanego do biologów i leśników zajmujących się naukowo badaniem zjawisk przyrodniczych jest co najmniej niestosowne. Co więcej, stwierdzając że „Puszcza Białowieska bez wątpienia ma znaczenie dla środowisk naukowych, które zajmują się opisywaniem bogactwa grzybów, roślin i zwierząt ...” Minister wskazuje nie tylko na - jego zdaniem - jedyną zauważalną wartość Puszczy, sugeruje też naszą stronniczość. Wymowa odpowiedzi Ministra Środowiska świadczy o ignorowaniu ogromu wiedzy naukowej dotyczącej Puszczy Białowieskiej (na jej temat opublikowano ponad 2000 artykułów naukowych) oraz braku szerszej perspektywy i znajomości kontekstu istnienia Puszczy Białowieskiej, której wartość i znaczenie dostrzega i doskonale rozumie cały świat.

Mimo że części obszaru Puszczy Białowieskiej są przekształcone przez człowieka (czego nie ukrywaliśmy w liście do Pana Premiera), nie zmienia faktu, że Puszcza Białowieska jest największym i najlepiej zachowanym lasem o charakterze pierwotnym na niżu Europy i jako taki stanowi ogromny kapitał, którego nie możemy zaprzepaścić poprzez kontynuację gospodarki leśnej.
 W świetle Konwencji o Różnorodności Biologicznej wskazującej na konieczność poddania ochronie 17% środowisk lądowych (Cel 11; Aichi Biodiversity Targets) do roku 2020, objęcie ochroną najcenniejszej puszczy Europy, stanowiącej zaledwie 0,7% powierzchni lasów w Polsce, powinna być bezdyskusyjne.

Panie Premierze!

Bez względu na spory co do zasadności używania słowa „pierwotna” w stosunku do Puszczy Białowieskiej, jej wartość przyrodnicza jest niepodważalna i przewyższająca inne lasy Europy. Wykazały to liczne opracowania naukowe, jak również powołany przez Prezydenta RP śp. Lecha Kaczyńskiego Zespół do Opracowania Projektu Ustawy Regulującej Status Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego Puszczy Białowieskiej. Zespół ten już w roku 2006 opracował projekty ustaw mających na celu utworzenie na obszarze całej polskiej części Puszczy Białowieskiej Parku Narodowego. Rozwiązania łączące rozmaite potrzeby związane z ochroną Puszczy i jej użytkowaniem, w tym potrzeby społeczne, są zatem gotowe. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej powinien być dumny z faktu, że obiekt ten znany i ceniony na całym świecie, wciąż zachowujący wiele cech lasu pierwotnego, znajduje się właśnie na terytorium naszego kraju. Puszcza Białowieska, tak jak Wawel, powinna być traktowana jako bezcenny skarb narodowy, decyzje o losie którego powinny zapadać na najwyższych szczeblach władzy. Dlatego jako świadomi obywatele i naukowcy zawodowo zajmujący się przyrodą ponawiamy apel do Pana Premiera: uczcijmy stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości utworzeniem Parku Narodowego na obszarze całej Puszczy Białowieskiej!
Rząd II Rzeczypospolitej – kraju okaleczonego przez wieloletnie zabory, w zaledwie trzy lata po odzyskaniu niepodległości podjął decyzję o roztoczeniu ochroną rezerwatową najcenniejszych fragmentów Puszczy Białowieskiej w 1921 roku. Czyż po 100 latach nie stać nas na kolejny krok?

Z wyrazami poważania

prof. dr hab. Oleg Aleksandrowicz Instytut Biologii i Ochrony Środowiska Akademii Pomorskiej w Słupsku  
dr Piotr Bałazy Instytut Oceanologii PAN, Sopot   
dr hab. Adam Barcikowski Wydział Biologii i Ochrony Środowiska UMK, emeryt  
dr Małgorzata Blicharska Department of Earth Sciences, Uppsala University  
dr Michał Bogdziewicz Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
dr inż. Lech Buchholz Polskie Towarzystwo Entomologiczne   
prof. dr hab. Przemysław Busse Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, emeryt  
dr Sławomir Chmielewski Mazowiecko-Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne  
dr Marta Cholewa Wydział Biologii Uniwersytetu Szczecińskiego  
dr hab., prof. Przemysław Chylarecki Muzeum i Instytut Zoologii PAN   
dr hab., prof. Dorota Czeszczewik Wydział Przyrodniczy Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach   
dr Piotr Dąbrowski Polski Narodowy Komitet UNESCO-MAB  
dr Michał Falkowski Mazowiecko-Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne  
dr Halina Galera Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego  
dr Arnold Garbiec Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
dr Michał Goc Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  mgr Ewa Gołaszewska Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  mgr Michał Gorczak Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego
dr inż. Mirosława Górecka Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW
prof. dr hab. Jan Gutowicz Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
prof. dr hab. Jerzy M. Gutowski Instytut Badawczy Leśnictwa, Białowieża  
dr Grzegorz Hebda Wydział Przyrodniczo-Techniczny Uniwersytetu Opolskiego  
dr hab., prof. Dariusz Jakubas Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  
dr hab. Łukasz Kaczmarek Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
dr inż. Marcin Kadej Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
dr Joanna Kajzer-Bonk Wydział Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego  
dr Wojciech Kania Muzeum i Instytut Zoologii PAN, emeryt  
dr Dorota Kidawa Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  
prof. dr hab. Hanna Kmita Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
dr hab., prof. Ziemowit Kosiński Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
dr hab., prof. Rafał Kowalczyk, Instytut Biologii Ssaków PAN, Białowieża
prof. dr hab. Jan Kozłowski Wydział Biologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, emeryt  
dr hab. Monika Krzyżanowska Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
dr hab., prof. Lechosław Kuczyński Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
dr Anna Kujawa Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN  
dr hab., prof. Krzysztof Kujawa Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN  
prof. dr hab. Mariusz Lamentowicz Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
prof. dr hab. Malgorzata Latałowa Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  
dr hab. Mariusz Lewandowski Wydział Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu, SGGW  
dr Joanna Łubocka Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  mgr Agnieszka Majer Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
prof. dr hab. Krzysztof Migała Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska Uniwersytetu Wrocławskiego  
dr hab., prof. Grzegorz Mikusiński Swedish University of Agricultural Sciences, Uppsala  
prof. dr hab. Wojciech Niedbała Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
dr hab., prof. Sylwia Nowak Wydział Przyrodniczo-Techniczny Uniwersytetu Opolskiego  
dr hab., prof. Arkadiusz Nowak Wydział Przyrodniczo-Techniczny Uniwersytetu Opolskiego  
dr inż. Jarosław K. Nowakowski Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  
dr. hab. Anna Orczewska Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego  
prof. dr hab. Tomasz S. Osiejuk Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
dr Jerzy Parusel Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska w Katowicach  mgr Alicja Pawelec Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego  
prof. dr hab. Bogusław Pawłowski Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
dr Anna Pędziszewka Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  
prof. dr hab. Joanna Pijanowska Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego  
dr Ewa Piotrowska Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  
dr Mateusz Płóciennik Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego  
dr hab., prof. Władysław Polcyn Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
prof. dr hab. Mirosław Przybylski Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego  
prof. dr hab. Jacek Radwan Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
dr hab. Adam Rostański Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego  
dr Rafal Ruta Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
dr Tomasz Samojlik Instytut Biologii Ssaków PAN, Białowieża
dr hab., prof. Krzysztof Schmidt Instytut Biologii Ssaków PAN, Białowieża
dr hab., prof. Nuria Selva Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków  
dr hab., prof. Anna Skoracka Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
dr inż. Jakub Skorupski Wydział Biologii Uniwersytetu Szczecińskiego  
prof. dr hab. Piotr Skubała Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego  
dr Adrian Smolis Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
prof. dr hab. Tadeusz Stawarczyk Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
prof. dr hab. Lech Stempniewicz Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  
dr Jakub Szymkowiak Wydział Biologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
dr hab. Krzysztof Świerkosz Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego
dr Joanna Święta-Musznicka Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego
prof. dr hab. Dariusz Tarnawski Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
prof. dr hab. Ludwik Tomialojć Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, emeryt  
prof. dr hab. Piotr Tryjanowski Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu   
dr hab., prof. Wojciech Tylmann Wydział Oceanografii I Geografii Uniwersytetu Gdańskiego  
dr hab., prof. Wiesław Walankiewicz Wydział Przyrodniczy Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach   
prof. dr hab. Marek Wanat Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
prof. dr hab. Helena Wesołowska Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
prof. dr hab. Tomasz Wesołowski Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
dr hab., prof. Ewa Węgrzyn Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Rzeszowskiego
prof. dr hab. Jan Marcin Węsławski Instytut Oceanologii PAN, Sopot   
dr Jolanta Wiedeńska Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego  
dr Sylwia Wierzcholska Wydział Przyrodniczo-Techniczny Uniwersytetu Opolskiego  
dr hab., prof. Katarzyna Wojczulanis-Jakubas Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  
prof. dr hab. Bronisław Wojtuń Wydział Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego  
dr Marta Wrzosek Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego  
dr hab. inż., prof. Andrzej Wuczyński Instytut Ochrony Przyrody PAN   
dr hab., prof. Dariusz Wysocki Wydział Biologii Uniwersytetu Szczecińskiego  
dr Marcelina Zimny Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  
dr Adrian Zwolicki Wydział Biologii Uniwersytetu Gdańskiego  
dr hab. Marcin Zych Wydział Biologii Uniwersytetu Warszawskiego  
dr hab., prof. Ludwik Żołnierz Wydział Przyrodniczo-Technologiczny Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu

Korespondencję prosimy kierować na adres:
prof. dr hab. Tomasz Wesołowski, Pracownia Biologii Lasu Uniwersytetu Wrocławskiego, Sienkiewicza 21, 50 335 Wrocław tomasz.wesolowski@uwr.edu.plPS List nasz przekazujemy również do wiadomości mediów