Jadalne ogrody leśne- korzyści jest wiele!

Sadzić można nie tylko lasy, lecz także jadalne leśne ogrody! Poza funkcjami przyrodniczymi, ogrody stanowią dostęp do żywności i lekarstw dla ludzi.

Sadzić można nie tylko lasy, lecz także jadalne leśne ogrody! Poza funkcjami przyrodniczymi tj. pochłanianiem dwutlenku węgla z atmosfery, ochładzaniem lokalnej temperatury, ochroną gleby przed erozją, miejscem do życia dla ssaków i ptaków, ogrody stanowią dostęp do żywności i lekarstw dla ludzi.

Jadalny leśny ogród, będący odmianą permakultury, pozwala na łączenie wielu gatunków roślin, które są zaprojektowane na wzór naturalnego lasu, z kilkoma piętrami roślinności. W ogrodzie uprawiane są rośliny takie jak drzewa owocowe i orzechy, pnącza, krzewy owocowe, zioła, grzyby, warzywa. Prowadzony jest w sposób odwzorowujący zależności ekosystemu leśnego. Rośliny tworzą uzupełniającą się

pionowo przestrzeń. Dobór roślin uwarunkowany jest także ich wzajemnym pozytywnym oddziaływaniem.
Tworzone są w ten sposób „gildie" wykorzystujące właściwości różnych roślin tak by wspierała się nawzajem lub by wspierały konkretną roślinę (lub grupę roślin). Np. od północnej strony ogrody posadzone są duże drzewa, których celem jest ochronić dom od silnych wiatrów.

Jako metoda uprawy ziemi i pozyskiwania żywności jest obecnie niezbyt znana, ale bardzo stara. Wiele kultur pierwotnych, jak mieszkańcy Jawy, czy Indianie Ameryki Północnej, uprawiało bądź - w przypadku Jawy - nadal uprawia swą ziemię w ten sposób, od dawien dawna.

Leśne ogrody, to w wielkim skrócie, wieloletnie polikultury użytecznych roślin. Wieloletnie, gdyż większość roślin je tworzących to byliny, lub rośliny samorzutnie rozsiewające się z roku na rok. Polikultury - gdyż składają się na nie rośliny wielu gatunków, w przeciwieństwie do monokultur, z których plon to jeden kontretny gatunek. Roślin użytecznych - w większości chodzi tu o rośliny jadalne. Leśne ogrody zapewniają jednak więcej niż jeden rodzaj plonu. W języku angielskim korzyści, które czerpać możemy z takiego ogrodu opisywane są przez 7 F:

1. Food- jedzenie
2. Fuel- opał
3. Fiber- włókna (np. do wyplatania)
4. Fodder- pasza
5. Fertilizer- nawóz
6. Farmaceuticals- rośliny lecznicze
7. Fun- radość, przyjemność

Dlaczego leśne ogrody są korzystne?

Jest wiele powodów dla których warto bliżej zainteresować się tym systemem uprawy ziemi. Oto podstawowe z nich:
1. Są dużo bardziej wydajne, w kilogramach plony z metra kwadratowego powierzchni gruntów, od klasycznych from uprawy. Wynika to z faktu, że sadzimy roślinność w piętrach, w ten sposób by poszczególne gatunki się wspierały zamiast sobie przeszkadzać, na przykład dobierając do niższych pięter odmiany cieniolubne.
2. W tradycyjnym rolnictwie do uzyskania 1 kalorii energii w pożywieniu zużywa się 10 lub więcej kalorii energii w paliwach kopalnych (nawozy, paliwo maszyn, tansport nawozów). Nie jest to sposób uprawy, który możemy kontynuować w nieskończoność - niedługo będziemy musieli stawić czoła kryzysowi olejowemu. Leśne ogrody natomiast są systemem samo-nawożącym i nie wymagającym dostaw materii organicznej z zewnątrz - szczególnie gdy już są na tyle rozwinięte, by funkcjonować samodzielnie, co może potrwać kilka lat. W dodatku, do pracy w nich nie używa się maszyn - wszystkie prace wykonujemy przy użyciu narzędzi ręcznych.
3. Ilość pracy jaką musimy włożyć w utrzymanie takie ogrodu jest bardzo niewielka. System leśny sam broni się przed szkodnikami, sam się nawozi. Nie wymaga też podlewania. Zazwyczaj jedyne czynności jakie musimy w nim wykonać to ściółkowanie, przycinanie gałęzi i zbiór plonów.
4. Tworząc leśny ogród pracujemy z siłami natury, a nie przeciw nim - jak to bywa w tradycyjnym ogrodnictwie. Naturalną tendencją ziemi w naszej strefie klimatycznej jest zalesianie - jest to też nasz cel przy tworzeniu leśnych ogrodów. Różnica polega jedynie na doborze gatunków.

Pierwszy leśny ogród w Europie założył Robert Hart w Wielkiej Brytanii, około 25 lat temu, a jego książka „Forest Gardening" zainspirowała wiele osób do tego, by zająć się leśnymi ogrodami. Z kolei w tropikach leśne ogrody są uprawiane od dawien dawna, zarówno w Afryce, Ameryce Południowej czy w Azji. Słynne są leśne ogrody z Kerali, stanu na południu Indii, gdzie, w jednym z nich, na powierzchni zaledwie 0,12 hektara, naliczono 23 palmy kokosowe, 12 drzew goździkowych, 56 bananowców, 49 ananasów i 30 pnącza pieprzu. Leśne ogrody, nawet o małej powierzchni, mogą zapewnić źródło utrzymania dla dużej liczby osób. W związku z tym, że można w nich uprawiać nie tylko jedzenie, lecz także rośliny lecznicze czy drzewa na drewno do budowy domów, mogą one dostarczać ludziom niemal wszystko, co jest im potrzebne do dobrego życia.

Leśne ogrody mają jeszcze jedną zaletę - pomagają chronić klimat. W związku z tym, że leśny ogród jest, z ekologicznego punktu widzenia, właściwie tym samym, co naturalny las, będą one pochłaniać dwutlenek węgla, ochładzać lokalny klimat i przyczyniać się do powstawania chmur tak samo, jak zwykły las. A przy tym wszystkim mogą zapewniać ludziom dostatnie życie. Mając odpowiednie umiejętności i środki, można je zakładać na zniszczonych glebach, które dziś są nieuprawiane i jeżeli zrobi się to na dużą skalę, to można będzie wpłynąć nie tylko na lokalny klimat, ale na klimat całej Ziemi. Organizacja WeForest proponuje zalesienie 20 milionów km2 terenów, przede wszystkim tych, na których niegdyś rósł tropikalny las (dla porównania: powierzchnia Polski wynosi trochę ponad 312 tys. km2 ). Szacuje się, że dzięki temu pokrywa chmur na Ziemi może zwiększyć się o ok. 2%, a przez to średnia temperatura całej planety zmniejszy się. Jak to jest możliwe? Lasy nie tylko ocieniają glebę i w ten sposób chłodzą powietrze. Działają jak pompy, wyciągające z gleby wodę, która następnie wyparowuje i tworzy chmury. Pyłki i inne drobiny, które unoszą się nad lasem, pomagają tworzyć chmury, gdyż stanowią jądra kondensacji dla kropel wody. Chmury tworzące się nad lasem są przenoszone przez wiatr w głąb lądu, a następnie pada z nich deszcz. Potem proces ten 2 powtarza się i w ten sposób lasy pomagają w dostarczaniu wody w głąb lądu, jak dzieje się to na przykład w Brazylii. Gdy las zostaje wycięty, to region staje się bardziej suchy i średnia roczna temperatura rośnie. Jest jeszcze jeden efekt, w którym drzewa są związane z wodą. Zimne liście drzew stanowią także powierzchnię, na której w nocy skrapla się para wodna zawarta w powietrzu, zatem drzewa pomagają w nawadnianiu nie tylko poprzez odparowywanie wody, lecz również zapewniając powierzchnię do kondensacji pary wodnej.

• http://aerisfuturo.pl
• http://www.ekonsument.pl