Kraina rzek

Krajobraz regionu Ujścia Warty zdominowany jest przez rzeki. Odra oraz uchodząca do niej pod Kostrzynem Warta stanowią zrąb sieci rzecznej. Mniejsze cieki wodne to Postomia, pod Kostrzynem wpadająca do Warty i prawobrzeżny dopływ Odry - Myśla, niewielkie rzeczki Łęcza i Rącza Struga oraz cała sieć różnej wielkości i długości kanałów w dolinie Warty, będąca pozostałością dawnej, niezwykle rozbudowanej sieci hydrograficznej tej rzeki. Obecna długość większych cieków na omawianym terenie wynosi ponad 300 km. Ich pierwotna długość była kilka razy większa. Pewne wyobrażenie o dawnym systemie hydrograficznym dawać może leżący w widłach Warty i Postomi fragment Kostrzyńskiego Zbiornika Retencyjnego, choć i tam obserwować można ślady działalności człowieka.
Pozostałością dawnych koryt są również liczne, mniej lub bardziej wypłycone starorzecza, przeważnie odcięte od rzeki i kontaktujące się z nią tylko przy wysokich lub bardzo wysokich stanach wody. Największe z nich, np. tzw. Stara Warta leżąca poniżej pompowni w Słońsku, to zbiorniki wodne o powierzchni kilkunastu hektarów. W dolinie Warty największa liczba starorzeczy zachowała się na międzywalu, w dolinie Odry w rejonie Kaleńska i Porzecza. Łącznie starorzeczy o powierzchni powyżej 1 ha jest kilkanaście, natomiast liczba mniejszych, często prawie całkowicie wypłyconych, przekracza 100. Ich łączna powierzchnia to 200 - 300 ha lustra wody.
Wahania poziomu wody w Warcie i Odrze są znaczne - często w ciągu kilku tygodni poziom wody wzrasta lub obniża się o 2 - 3 m. Na Warcie najwyższe przepływy występują przeważnie w marcu i kwietniu, aby następnie stopniowo maleć. Najniższe przepływy notowano w okresie od lipca do września. Najwyższe przepływy na Odrze zdarzają się natomiast w półroczu letnim (np. pamiętna powódź w roku 1997). Średnio Wartą przepływa w ciągu sekundy około 200 m³ wody, a Odrą - około 300. Jednak w czasie "wielkich wód" Wartą płynie nawet do 900, a Odrą do 2000 m³ wody na sekundę. W ciągu kilku godzin wodą tą można napełnić średnie jezioro !
Rzece i nanoszonym przez nią regularnie namułom zawdzięczać należy żyzność gleb na polderach. Choć po regulacji Warty i Odry oraz zbudowaniu wałów przeciwpowodziowych proces ten został przerwany, z tego co rzeki naniosły do XVIII wieku korzysta wciąż dzisiejsze rolnictwo.

Zobaczysz to na trasach rowerowych 1, 2, 3, 5 i 7 oraz na trasach pieszych 1 i 2.

Ta strona jest fragmentem przewodnika turystycznego po Parku Krajobrazowym Ujście Warty [Ujście Warty - przewodnik turystyczny; strona główna] [Ujście Warty - strona główna serwisu] [Lubuski Klub Przyrodników - strona główna]