W dniu 19 czerwca 2000 odbyło się inauguracyjne posiedzenie, powołanej przez Okręg Dolnośląski Polskiego Klubu Ekologicznego, Wrocławskiej Rady Pasażerów. Członkami Rady zostały osoby korzystające na co dzień z komunikacji zbiorowej, reprezentujące różne grupy obywateli pod względem wieku, wykonywanego zawodu lub szkoły oraz miejsca zamieszkania. Chodziło o zapewnienie reprezentatywności w Radzie różnych grup społecznych dla lepszego przedstawiania problemów, które znane są im także z własnych doświadczeń, np. problemy dostępności komunikacji dla osób niepełnosprawnych.

Celem Rady jest wpływanie na poprawę funkcjonowania komunikacji zbiorowej wszędzie tam, gdzie można tego dokonać bez większych nakładów finansowych. Rada zajmuje się także problemami generalnymi, dotyczącymi rozwiązań systemowych w komunikacji miejskiej. Warunki podróżowania najlepiej potrafią ocenić pasażerowie. Ich uwagi są często bardzo trafne i rzeczowe, gdyż oddają rzeczywiste potrzeby pasażerów. Rada jest ciałem doradczym wobec władz miasta, przewoźników czy urzędów. Wypełnia ona lukę braku konsultacji społecznych. Budując, po przełomie roku 1989, system demokratyczny nadal nie udało się wypracować procedur podejmowania decyzji z udziałem społeczeństwa. Rada przedstawia uwagi i wnioski w imieniu całych grup pasażerów i wyraża swoją opinię na tematy związane z funkcjonowaniem komunikacji zbiorowej. Zgłaszane propozycje rozwiązań są wcześniej dyskutowane w obecności fachowców i zainteresowanych osób, by je dokładniej sprecyzować lub odrzucić pomysły nierealne (na razie!).

Rada jest organizacją społeczną i jej członkowie nie pobierają za swoją pracę wynagrodzenia. Koszt obsługi Rady ponosi Okręg Dolnośląski Polskiego Klubu Ekologicznego. Rada nie będzie pełniła funkcji pogotowia interwencyjnego ani zastępowała biura skarg i zażaleń. Nie chcemy wyręczać urzędów i instytucji w wypełnianiu ich obowiązków. Będziemy natomiast zwracali uwagę na sposób pracy urzędów, które powinny pełnić służebną rolę wobec obywatela - pasażera.

Rady pasażerów działają w niektórych dużych miastach niemieckich (na obszarze związków transportowych), gdzie stały się partnerem dla władz i przedsiębiorstw komunikacyjnych. Uwagi zgłaszane przez Rady są uważane za cenny wkład w kształtowanie rzetelnej opinii dotyczącej funkcjonowania komunikacji zbiorowej. Jedna z Rad po kilku latach działalności opracowała zbiór uwag dotyczących rozwiązań szczegółów konstrukcyjnych w autobusach miejskich. Ten cenny zbiór uwag jest wykorzystywany przez producentów autobusów, gdyż stanowi wyniki praktycznego testowania rozwiązań konstrukcyjnych oceniany przez pasażerów . Tego nie zastąpią żadne testy fabryczne.

Wrocławska Rada Pasażerów jest pierwszą tego typu inicjatywą w Polsce. Jest próbą samoorganizacji pasażerów. Pasażerowie są zbiorem ludzi nie mających swojej reprezentacji ani przedstawicielstwa. W systemie demokratycznym takie przedstawicielstwo na zasadach partnerskich stwarza płaszczyznę do współpracy i skłania przewoźnika, projektanta ruchu oraz władze miasta do szybkiego stosowania rozwiązań, które odpowiadałyby potrzebom pasażerów. Nie mamy zamiaru reprezentowania wszystkich pasażerów i przemawiania w ich imieniu, ale każdy może zgłosić swoje uwagi, które jeśli zostaną zaakceptowane, będą przez Radę popierane. Rangę wnioskodawców podnosi też świadomość pracy w większym zespole z fachowcami i grupami mieszkańców, mającymi konkretne propozycje usprawnień, np. z zakresu inżynierii ruchu.

W celu usprawnienie prac Rady wyłoniono również 4 zespoły robocze, którymi kierują koordynatorzy zajmujący się kolejno : rozkładami jazdy, siecią komunikacyjną, taryfami, dystrybucją biletów; przystankami, informacją o komunikacji; zmniejszeniem uciążliwości transportu miejskiego dla środowiska; sprawami bezpieczeństwa i obsługi pasażerów.

We wrześniu 2000 odbyło się spotkanie robocze zespołu nr 4 z Dyrekcją Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego. Tematyka spotkania została wcześniej przekazana MPK w celu lepszego przygotowania się do dyskusji i znalezienia dobrych rozwiązań. To pierwsze spotkanie miało też na celu wzajemne poznanie się osób oraz zakreślenie pola dyskusji i możliwości załatwiania spraw zgodnie z zakresem obowiązków i kompetencji MPK. Ważną rzeczą było też budowanie od samego początku partnerskich stosunków by uzyskać wszystko, co leżało w możliwościach przewoźnika. Podczas spotkania zgłoszono wiele uwag dotyczących techniki jazdy oraz bezpieczeństwa i kultury obsługi pasażerów. Niektóre uwagi z przyczyn technicznych nie mogą być zrealizowane szybko. Przykładem jest np. podjeżdżanie do krawężnika tak, by wszystkie drzwi były otwarte blisko niego, wymaga wydłużenia zatok, aby kierowca mógł odpowiednio podjechać autobusem.

Wiele jest do zrobienia w zakresie kultury obsługi czy informacji. Osoby, które tego nie potrafią nie powinny być motorniczymi czy kierowcami w pojazdach komunikacji zbiorowej. Osobom prowadzącym pojazdy nie wolno palić papierosów w pojeździe ani nastawiać głośnej muzyki. Kierowca powinien za to na pętli obejrzeć pojazd, zwracając uwagę nie tylko na stan techniczny lecz także na czystość pojazdu.

Zespoły robocze zbierają informacje na poszczególne tematy, analizują je, przygotowują opinie i propozycje usprawnień, które następnie kierowane są przez Radę do instytucji zajmujących się komunikacją zbiorową we Wrocławiu.

Mieszkańcy Wrocławia mogą przekazywać swoje uwagi na temat funkcjonowania komunikacji zbiorowej Radzie pasażerów listownie, z zaznaczeniem na kopercie "Wrocławska Rada Pasażerów" na adres Okręgu Dolnośląskiego Polskiego Klubu Ekologicznego .

Dr inż. Aureliusz Mikłaszewski
przewodniczący Wrocławskiej Rady
Pasażerów
Polski Klub Ekologiczny
Okręg Dolnośląski
50-151 Wrocław
ul. Kotlarska 41