Zgodnie z aktualnie obowiązującym prawem nie zdefiniowano klas energetycznych budynku. Jakość energetyczna opisywana jest przez dwa wskaźniki: energię końcową EK i energię nieodnawialną pierwotną EP. Wartość odpowiadająca energochłonności budynku oznaczana jest na „suwaku”, i jest trudna do prawidłowej interpretacji przez niespecjalistów. Aktualnie opracowana została nowa metoda oceny energetycznej budynków, w której przygotowano podział na klasy energetyczne.
Energochłonność budynków można określa
się za pomocą różnych wskaźników. Najczęściej opisywana jest przez wskaźnik energii użytkowej – EU, jednak stosuje się jeszcze inne wskaźniki: wskaźnik energii końcowej – EK, na świadectwach energetycznych ocenia się budynki w odniesieniu do nieodnawialnej energii pierwotnej EP, podając dodatkowo wartość wskaźnika energii końcowej. Planowane zmiany prawne w tym zakresie rozszerzą zakres o wskaźnik energii użytkowej.
Zobacz przykładowy wykres oceny budynku w oparciu o energię nieodnawialną pierwotną EP zamieszczany aktualnie na polskich świadectwach energetycznych (Wyk. 6.1.)
Aby móc w pełni korzystać z podawanych w różny sposób informacji o energochłonności budynków należy najpierw zapoznać się z ich definicjami.
Zobacz Klasy energetyczne budynku w zależności od rodzaju budynku oraz wartości wskaźnika rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną EU opracowana w 2013 roku (Tab. 6.1.)
Energia użytkowa należy przez to rozumieć energię przenoszoną z budynku do jego otoczenia przez przenikanie, z powietrzem wentylacyjnym, pomniejszoną o użytecznie wykorzystywane zyski ciepła (w przypadku ogrzewania budynku) lub straty ciepła (w przypadku chłodzenia budynku) lub przenoszoną z budynku do otoczenia ze ściekami. Wskaźnik energii użytkowej EU wyraża się w ilości energii w kWh na jednostkę powierzchni pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza w budynku, wyrażone w kWh/(m2·rok).
Za budynki energooszczędne można uznać te, które zużywają mniej energii od budynków spełniających minimalne wymagania prawne. A wymagania prawne zmieniają się średnio co 5-8 lat. Z tego powodu trudno jednoznacznie określić wartości przypisane klasyfikacji.
W tabeli poniżej przestawiono klasyfikację w oparciu o projekt rozporządzenia dotyczącego ocenie jakości energetycznej budynków oraz dyrektywę 2010/31/UE w odniesieniu do energii użytkowej EU .
Za budynki energooszczędne ze względu na EU można uznać budynki klasy B, A i A+ odpowiadające wartościom podanym w tabeli 4.
Energia końcowa (EK)oznacza energię dostarczaną do budynku w celu jego ogrzewania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej, chłodzenia ( dla budynków użyteczności publicznej i oświetlenia). W niektórych opracowaniach ujęto również energię pomocniczą niezbędną do działania systemu grzewczego i chłodniczego. Zatem jest to energia uwzględniająca energię użytkową powiększoną o sprawność systemu grzewczego na c.o., c.w.u. wentylację i pozwala określić jakie będą znormalizowane koszty ogrzewania budynku, czyli obliczone dla znormalizowanych wartości temperatur zewnętrznych i wewnętrznych. Znormalizowane temperatury zewnętrze to wartości z okresu 30 lat poddane znormalizowanym analizom statystycznym. Zobacz rysunek Rys. 6.1.
Nieodnawialna energia pierwotna (EP) jest to energia zawarta w kopalnych surowcach energetycznych, tj. w węglu, ropie naftowej, gazie ziemnym oraz paliwach rozszczepialnych, która nie została poddana żadnemu procesowi konwersji lub transformacji; zasoby tych surowców energetycznych ulegają wyczerpaniu w miarę ich wykorzystywania. Energia pierwotna określa ilość niezbędnej do funkcjonowania budynku energii na ogrzewanie, ciepłą wodę, chłodzenie, oraz energię pomocniczą tj energię potrzebą do działania urządzeń związanych ogrzewaniem lub chłodzeniem. Dla budynku wyznacza się ilość energii pierwotnej jaką będzie zużywał budynek w ciągu roku przez pomnożenie energii końcowej przez współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej.
EP = EKc.o. * wc.o. + EKc.w.u. * wc.w.u. + EKpom*wpom
gdzie:
EKc.o., wc.o. energia końcowa na c.o. oraz wskaźnik nieodnawialnej energii pierwotnej na c.o.
EKc.w.u. * wc.w.u. energia końcowa na c.w.u. oraz wskaźnik nieodnawialnej energii pierwotnej na c.w.u
EKpom*wpom energia końcowa na urządzenia pomocnicze oraz wskaźnik nieodnawialnej energii pierwotnej na urządzenia pomocnicze: pompy, siłowniki, automatyka sterująca… zazwyczaj wynosi 3 (energia elektryczna).
Zobacz Współczynniki nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej - w. (Tab. 6.2.)
i klasy energetyczne budynku w zależności od rodzaju budynku oraz wartości wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP. Klasy opracowane w 2013 roku w oparciu o projekt zmian prawnych w zakresie certyfikacji energetycznej budynków. (Tab. 6.3.)
Za budynki energooszczędne ze względu na EP można uznać budynki klasy B, A i A+ odpowiadające wartościom podanym w tabeli Tab. 6.2.
W lipcu 2013 roku kolejny raz zmienione zostały wymagania prawne w zakresie energochłonności budynków. W okresie 60 lat zmieniające się często wymagania prawne obniżyły ich energochłonność niemal 20 krotnie z niespełna 400 kWh/m2rok energii użytkowej do 20 kWh/m2rok (a nawet do 15 kWh/m2rok dla budynków pasywnych).