Podstawowymi elementami instalacji c.w.u. są urządzenia wytwarzające i dostarczające ciepło potrzebne do podgrzania wody. Urządzenia wytwarzające to źródła ciepła, np. kotły węglowe, gazowe, olejowe oraz pompy ciepła. Bardzo często do przygotowania ciepłej wody wykorzystuje się wymiennik ciepła (zasobnik – rysunek 1.). Doprowadzenie ciepłej wody odbywa się za pomocą przewodów rozprowadzających i cyrkulacyjnych wyposażonych w pompy cyrkulacyjne, zawory, regulatory oraz punkty odbioru c.w.u.
Zobacz Rys. 45.1. Schemat ciepłej wody oparty o kocioł, zasobnik c.w.u. z podwójną wężownicą (6,7) oraz baterię kolektorów słonecznych wyposażonych w pompy obiegowe oraz zawory (4) ze sterowaniem (1).
Rozróżnia się dwa podstawowe systemy przygotowania c.w.u.: indywidualne i centralne.
Ciepła woda w indywidualnych systemach c.w.u. może być przygotowywana w podgrzewaczach z wykorzystaniem energii elektrycznej, gazu lub paliw stałych. Zdarza się, że podgrzewacze c.w.u. są zasilane kilkoma rodzajami energii, np. paliwem stałym i elektrycznym – są to układy biwalentne. W takim układzie analizę sprawności instalacji c.w.u. należy wykonać dla każdego źródła osobno.
Indywidualne systemy przygotowania c.w.u. stosowane są w niewielkich instalacjach tj. w małych domach jednorodzinnych lub mieszkaniach, czyli gdzie zużycie ciepłej wody jest niewielkie, a utrzymanie cyrkulacji będzie przyczyną znaczących strat ciepła podczas przesyłu. Stosuje się też tam, gdzie nie ma możliwości ich podłączenia do systemów centralnych.
W centralnych systemach przygotowania ciepłej wody nośnikami energii pierwotnej są paliwa stałe, gazowe lub ciekłe. Coraz częściej stosowane są też pompy ciepła. Ciepło może być też dostarczane z sieci ciepłowniczej lub kotłowni osiedlowej za pomocą wymiennika ciepła. Przemiana parametrów termodynamicznych czynnika grzejnego następuje zazwyczaj w węzłach ciepłowniczych. Rozróżnia się: węzły jedno- i dwustopniowe, równoległe, szeregowo-równoległe, szeregowe jednostopniowe, szeregowe dwustopniowe. Ze względu na rodzaj zastosowanych urządzeń rozróżnia się:
układy bezzasobnikowe, wyposażone wyłącznie w wymienniki przepływowe (w takim wypadku nie uwzględnia się sprawności magazynowania),
układy zasobnikowe, wyposażone w wymienniki przepływowe i zasobniki ciepła lub wymienniki pojemnościowe.
Centralne systemy c.w.u. zasilane z kotłowni wbudowanych dzielą się na: