4.3 Izolacyjność termiczna ścian

Wymagania izolacyjności termicznej ścian zmieniały się wielokrotnie. Do końca lat 70 nie stosowano izolacji termicznej ścian. Wykonywane były głównie z cegły pełnej, dziurawki, pustaków szczelinowych lub w technologii wielkopłytowej lub wielkoblokowej, gdzie stosowano w ścianach osłonowych izolację termiczną ze styropiany. W latach 80. uważano, że przegroda jest bardzo dobrze izolowana, gdy jest ocieplona wełną mineralną lub styropianem o grubości od 2 do 4 cm. W tym czasie budowano mury wielowarstwowe oraz jednowarstwowe z pustaków MAX lub z cegły pełnej i dziurawki z pustką powietrzną.  W talach 90-tych  wymagania w zakresie izolacyjności termicznej uległy dalszemu zaostrzeniu. Za optymalne uznawano wtedy ocieplenie materiałem termoizolacyjnym o grubości 5 - 10 cm. Następnie pod koniec lat 90-tych wraz z wymaganiami stawianymi w Ustawie termomodernizacyjnej izolacyjność ścian została ponownie zaostrzona. Grubość izolacji wzrosła do grubości 12 cm izolacji termicznej. Według zawartych w niej wytycznych minimalna wartość współczynnika przenikania ciepła ścian powinna wynosić U = 0,25 W/(m2·K). Dodatkowo wprowadzono konieczność optymalizacji izolacji termicznej, w wyniku czego nierzadko jej grubość znacznie przekraczała 10 cm. Najczęściej wynosiła ona 14 cm, ale zdarzało się również, że stosowano 18-centymetrowe grubości styropianu lub wełny minaralnej. Współczynnik przenikania ciepła ściany wynosił wówczas nawet U = 0,2 W/(m2·K). Dziś standardem są ściany izolowane materiałem termoizolacyjnym gr. 15 cm do 20 cm.
Zobacz tabelę Tab. 14.1. pn. Zmiany izolacyjności termicznej U ścian po II wojnie światowej

Rewolucją w myśleniu inżynierskim było wprowadzenie analiz opłacalności ekonomicznej, które wyzwoliły myśl projektową od zasady spełniania minimalnych wymagań prawnych. Opracowano bardziej złożone modele analiz ekonomiczno-technicznych, które umożliwiły uwzględnianie takich czynników, jak: inflacja, wzrost cen nośników energii, okres korzystania z efektów podwyższonej izolacji. W wyniku wprowadzenia tych nowoczesnych metod analizy optymalna grubość izolacji znacznie wzrosła.

Na wykresie Wyk. 14.1. i Wyk. 14.2. przedstawiono straty ciepła przez przegrody w typowych budynkach z lat 70., natomiast na wykresie Wyk. 14.3. i Wyk. 14.4. – straty w budynkach spełniających obecne wymagania w zakresie izolacyjności termicznej. Miejsca, przez które następują straty ciepła w budynkach źle izolowanych, pokazano na termogramie Trm. 14.1. , Trm. 14.2. Dla porównania na termogramie Trm. 14.3. przedstawiono rozkład temperatur w budynku pasywnym. 

Sposoby ocieplania ścian
Ściany zewnętrzne można wykonać w konstrukcji:
jednowarstwowej np. z gazobetonu lub pustaków poryzowanych (Rys. 14.1. - a),
ściany dwuwarstwowe (Rys. 14.1. -b),
ściana szkieletowa (Rys. 14.1. - c),
ściany wielowarstwowe (Rys. 14.2.) ,

Aktualnie najpopularniejszą konstrukcją ścian jest układ dwuwarstwowy. Ocieplenie wykonywane jest  styropianem lub wełną mineralną (Rys. 14.2. i Rys. 14.3. ,  Rys. 14.4. ).