Gmina Górzyca


Górzyca on line

Ogólna charakterystyka gminy

Gmina Górzyca leży w południowo-zachodniej części województwa gorzowskiego. Od północy graniczy z gminami Słońsk i Kostrzyn, od północnego-wschodu z gminą Słońsk, od południowego-wschodu z gminą Ośno Lubuskie, a od południa z gminą Rzepin i Słubice. Zachodnią granicę gminy stanowi granica państwa.

Teren gminy położony jest w miejscu krzyżowania się trzech mezoregionów: Kotliny Gorzowskiej, Doliny Odry Środkowej i Wzgórz Osieńsko-Sulechowskich. Kotlina Gorzowska jest zachodnim fragmentem Pradoliny Wisły i obejmuje północny fragment gminy. Można w niej wyróżnić terasę denną - płaską, podmokłą, poprzecinaną licznymi rowami melioracyjnymi oraz terasę średnią, pokrytą piaskami wydmowymi. Na południu łączy się ona z rynną polodowcową.

Wzdłuż zachodniej granicy gminy, na długości ok. 15 km, płynie rzeka Odra. Dolinę Odry, odgrodzoną wałem, odwadnia Kanał Czerwony (Rącza Struga) oraz jego dopływy. Kanał ten wpada do Warty pod Kostrzynem.

Powierzchnia gminy wynosi 14 555 ha, W strukturze użytkowania gruntów bezwzględnie dominują użytki rolne, zajmujące ogółem 10 022 ha (prawie 70% powierzchni gminy). Wśród nich dominują grunty orne (7788 ha), stosunkowo znaczną powierzchnię zajmują łąki i pastwiska (2067 ha), natomiast lasy zajmują zaledwie 19% powierzchni gminy, co w warunkach Ziemi Lubuskiej należy do sytuacji wyjątkowej.

Ludność gminy skupia się w 13 miejscowościach i liczy 4 037 osób, co daje średnie zaludnienie 28 osób/km2, czyli dwukrotnie niższe od średniej dla województwa.

Charakter gminy jest zdecydowanie rolniczy, choć położenie pomiędzy przejściami granicznymi w Kostrzynie i Słubicach oraz Świecku, stwarza pewne możliwości rozwoju handlu i usług.

W miejscowości Owczary, na terenie gminy, znajduje się stacja terenowa Lubuskiego Klubu Przyrodników, w której zlokalizowane jest Muzeum Łąki. Do stacji przylega obszar chroniony Klubu.

Prace inwentaryzacyjne przeprowadzone na terenie gminy

Przeprowadzono wstępną inwentaryzację przyrodniczą całego terenu gminy (wyszukiwanie obiektów nadających się do objęcia konserwatorską ochroną przyrody

-> rezultaty tej inwentaryzacji (opis ogolny, katalog obiektów i mapa) tworzą odrębne opracowanie p.t. "Wstępna inwentaryzacja przyrodnicza Gminy Górzyca" i przekazane zostały gminie w roku 1993, dostępne są też w Bibliotece WWF i w Bibliotece Lubuskiego Klubu Przyrodników w Świebodzinie.

Przeprowadzono analizę położenia terenu gminy w stosunku do obszarów o prawdopodobnym szczególnym znaczeniu dla ochrony przyrody.

-> stwierdzono, że ponad połowa terenu gminy wchodzi w skład - uznanego wstępnie za taki obszar - rejonu ujścia Warty.

Na całym obszarze gminy przeprowadzono inwentaryzację miejsc ważnych dla zachowania różnorodności biologicznej. Zgodnie z metodyką przyjętą w projekcie, opierano się na kryterium geobotanicznym.

-> rezultaty tej inwentaryzacji (opis ogólny, katalog obiektów i mapa) tworzą odrębne opracowanie p.t. "Inwentaryzacja użytków przyrodniczych Gminy Górzyca", przekazane gminie w roku 1994, dostępne są też w Bibliotece Lubuskiego Klubu Przyrodników w Świebodzinie.

W roku 1994 opracowano koncepcję ochrony przyrody obszaru "Ujście Warty" obejmującego ponad połowę powierzchni gminy. Jego efektem była między innymi propozycja utworzenia parku krajobrazowego.

-> opracowanie dostępne jest Urzędzie Wojewódzkim w Gorzowie, a także w Bibliotece WWF i w Bibliotece Lubuskiego Klubu Przyrodników w Świebodzinie.

Na podstawie wyników wymienionych wyżej prac zaprojektowano sieć obiektów, które należy objąć konserwatorską ochroną przyrody, by zachować rożnorodność przyrody gminy, oraz wkład gminy do rożnorodności biologicznej regionu i kraju.

Walory przyrodnicze gminy

Walory o randze ponadregionalnej

Walory o randze regionalnej

WALORY GMINY GÓRZYCA NA TLE INNYCH GMIN REGIONU I PASA PRZYGRANICZNEGO.

W porównaniu z innymi gminami, w gminie Górzyca zaznacza się bardzo wyraźne skupienie wartości przyrodniczych i to o unikatwym charakterze. Znalazło to już wyraz w utworzeniu Rezerwatu Pamięcin i Obszaru Chronionego Owczary, a także w zaprojektowaniu Parku Krajobrazowego Ujście Warty - między innymi na terenie Gminy. Przyroda jest nieodłącznym składnikiem obrazu gminy, a walory przyrodnicze są podstawowym czynnikiem decydujacym o jej atrakcyjności turystycznej!

SPECYFIKA PRZYRODY GMINY

Do specyficznych elementów przyrody gminy Górzyca odróżniających ją od innych gmin pasa przygranicznego, należą przede wszystkim murawy kserotermiczne. Wystepujace tutaj ich płaty uważane sa za najlepiej zachowane w całej północnej Polsce!

Na specyfikę gminy rzutuje także fakt występowania na jej terenie struktur przyrodniczych związanych z doliną Odry - koryta rzeki, wąskiego międzywala, pozstałosci lasów łegowych.

Elementy te - przede wszytskim murawy kserotermiczne - jako składniki "image" gminy, zasługują na szczególnie troskliwą ochronę! Mogą być łatwo i z powodzeniem wykorzystane przy kreowaniu obrazu gminy w świadomości odwiedzających ją turystów.

Propozycje ochrony przyrody

Dla zachowania walorów przyrodniczych gminy uważamy za niezbędne:

Do realizacji przez Gminę

* pieczołowite wykonywanie wszystkich zadań wynikających z planów ochrony rezerwatu Pamięcin oraz współdziałanie w dziełaniach z zakresu czynnej ochrony muraw prowadzonych na terenie obszaru "Owczary",

* sukcesywne obejmowanie ochroną jako użytki ekologiczne wszystkich wartościowych przyrodniczo obiektów zgodnie z mapą i wcześniej przekazanymi materiałami inwentaryzacyjnymi,

* kierowanie się w gminnej polityce gospodarowania zasobami przyrody - zarówno w stosunku do obiektów chronionych, jak i w stosunku do całego terenu gminy - zasadami ochrony przyrody sformułowanymi poniżej,

* nakłonienie wszystkich zainteresowanych podmiotów do stosowania w praktyce zasad ochrony przyrody zestawionych niżej, dostepnymi środkami negocjacyjnymi, ekonomicznymi i administracyjnymi.

Do realizacji przez Wojewodę

* pilne opracowanie planów ochrony istniejącego rezerwatu.

Do realizacji przez Park Krajobrazowy

* współdziałanie przy obejmowaniu ochroną obiektów proponowanych do ochrony konserwatorskiej na swoim terenie,

* nakłonienie wszystkich podmiotów do zastosowania w praktyce zasad ochrony przyrody zestawionych niżej, dostępnymi środkami negocjacyjnymi, ekonomicznymi i administracyjnymi,

* organizacja aktywnej ochrony muraw kserotermicznych,

* pogłębienie rozpoznania stanu przyrody na obszarze Parku, formułowanie nowych propozycji konserwatorskiej ochrony przyrody (pomniki przyrody, użytki ekologiczne).

Do realizacji przez Nadleśnictwo

* pod żadnym pozorem nie zalesiać płatów z roślinnością ciepłolubną,

* kontynuację ekologizacji gospodarki leśnej,

* przeprowadzenie pełnego rozpoznanie warunków glebowo-siedliskowych oraz roślinności potencjalnej siedlisk leśnych, zestawienie lokalnej relacji między typami siedliskowymi lasu a potencjalnymi zespołami leśnymi,

* stopniowa przebudowa drzewostanów w kierunku ich unaturalnienia.


Podstawowe zasady ochrony przyrody,mające zastosowanie na terenie gminy

DRZEWA POMNIKOWE

WSZYSTKIE OBIEKTY CHRONIONE

ŁĄKI WCHODZĄCE W SKŁAD OBIEKTÓW CHRONIONYCH

DOLINA ODRY

KRAJOBRAZ ROLNICZY

MURAWY KSEROTERMICZNE

ZADRZEWIENIA

LASY

PARKI


Górzyca on line
Do strony głównej serwisu "Zielona Wstęga Odra-Nysa"
Do strony głównej Lubuskiego Klubu Przyrodników