Drawieński PN - recenzja projektu planu ochrony (lipiec 2003)

KLUB PRZYRODNIKÓW

66-200 Świebodzin, ul. 1 Maja 22, tel/fax 0-68 3828236
konto: BZ WBK SA I O/Świebodzin 57 109015093 0000 0000 5901 5348
WWW: http://www.lkp.org.pl e-mail: lkp@lkp.org.pl

Projekt planu dla Drawieńskiego PN - Nowy szablon planu ochrony parku narodowego: [ściągnij zip 130kB] - [czytaj cz. 1 doc 670kB] - [czytaj cz. 2 doc 200 kB]] [Uwagi Klubu Przyrodników do nowego szablonu planu ochrony] [ ... do szczegółów projektu planu ochrony Drawieńskiego Parku Narodowego]

4 lipca 2003

Uwagi do projektu planu ochrony Drawieńskiego Parku Narodowego

1. Wstęp

W związku z przedstawieniem przez Krajowy Zarząd Parków Narodowych projektu 20-letniego planu ochrony Drawieńskiego Parku Narodowego przedstawiamy poniżej nasze uwagi do tego projektu.
Zwracamy uwagę, że w niniejszym dokumencie zestawiliśmy wyłącznie szczegółowe uwagi dotyczące Drawieńskiego Parku Narodowego. Uwagi dotyczące samego układu planu, mające zastosowanie również w przypadku innych parków narodowych, są przedmiotem odrębnej recenzji.

2. Uwagi zasadnicze

2.1. Strefy ochrony ścisłej

W naszym rozumieniu strefy ochrony ścisłej w parku narodowym są po to, żeby zapewnić zabezpieczenie niezakłóconego przebiegu spontanicznych procesów przyrodniczych, w tym szczególnie procesów funkjonowania ekosystemów zbliżonych do naturalnych. Strefy ochrony ścisłej wyznaczone w DPN w 1990 r. i zwyczajowo funkcjonujące, tylko częściowo pasowały do tego kryterium. Obejmowały one bowiem najcenniejsze fragmenty terenu, a nie fragmenty najlepiej nadające sie do oddania naturalnym procesom. Zrozumiałe jest więc, że w planie ochrony zagadneinie to wymagało rewizji.
Zagadnienie wyznaczenia stref ochrony ścisłej było już dotychczas przedmiotem wielu dyskusji w ubiegłych latach, między innymi na posiedzeniach ówczesnej Rady Naukowej Parku oraz Komisji Planu. W toku prac nad syntezą planu został w 2000 r. ostatecznie opracowany projekt stref, który zyskał wówczas powszechną akceptację. Ponieważ strefy ochrony ścisłej mają służyć zabezpieczeniu przebiegu spontanicznych procesów ekologicznych, projekt ten zakładał, że strefy poddane ochronie ścisłej powinny być w miarę możliwości duże i zwarte, obejmować przede wszystkim zwarte płaty najbardziej naturalnych ekosystemów (naturalne procesy fluktuacji w nich), ale obejmować także mniejsze fragmenty ekosystemów dawniej zniekształconych (zachowanie możliwości śledzenia spontanicznej regeneracji, sukcesji). Ważne było także, by zasadnicze typy ekosystemów DPN znalazły w strefach ochrony ścisłej swoją reprezentację. Dokonano wówczas konstruktywnej syntezy propozycji zgłoszonych w poszczególnych operatach branżowych. Projekt ten proponował wydzielenie 15 zwartych stref o łącznej powierzchni 859 ha. Oczywiście w wielu innych miejscach aktualny stan ekosystemów nie wymagał zabiegów ochronnych i ich nie projektowano, wbrew twierdzeniom dyrekcji DPN ochrona częściowa nie oznacza bowiem konieczności, a tylko mozliwość planowania i realizacji zabiegów ochronnych.
To rozwiązanie, choć kompromisowe (pierwotnie proponowaliśmy szersze granice obszarów do objęcia ochroną ścisłą), my także przyjęliśmy wówczas jako merytorycznie dobre i uzasadnione.
Przedstawiony obecnie "Projekt planu ochrony DPN" w znacznym stopniu odbiega od tych ustaleń i przyczyny tych zmian z merytorycznego punktu widzenia trudno zrozumieć. Projekt ten wycofuje się z objęcia ochroną ścisłą niektórych wczesniej uzgodnionych, zwartych przestrzennie obszarów (dolina Płocicznej, półwysep Korea, bory sosnowe w otoczeniu jeziora Piaseczno Duże). W rezultacie reprezentacja ekosystemów borowych poddanych tej formie ochrony staje się niedostateczna. Projekt za to proponuje dodanie pod ochronę ścisłą rozproszonych, niewielkich obiektów (przede wszystkim torfowisk), często o umiarkowanych wartościach przyrodniczych, często też słabo reprezentatywnych dla ekosystemów DPN i procesów w nich zachodzących. Te powierzchnie proponowane do dodania to w większości (są wyjątki) rzeczywiście miejsca, w których rzeczywiście żadne zabiegi nie są w tej chwili potrzebne, ale w niektórych z nich takie zabiegi mogą być może potrzebne w przyszłości, np. w następnym planie ochrony. Trudno oprzeć się wrażeniu, że deklaracja ścisłej ochrony niektórych z nich ma na celu wyłącznie uzyskanie "satysfakcjonującej ekologów" powierzchni ściśle chronionej. Zamiast 15 względnie zwartych stref proponuje się wyznaczenie pod ochronę ścisłą 27 izolowanych fragmentów przestrzeni, o łącznej powierzchni 673 ha, ale poszczególne izolowane fragmenty w niektórych przypadkach mają powierzchnię poniżej 0,5 ha!
Chociaż "Projekt DPN" w tym zakresie nie jest zbytnio szkodliwy dla przyrody (z jednym wyjątkiem łąk przy wypływie Płocicznej z jeziora Sitno), to jednak sprawia on wrażenie chaotycznego i na pewno odległy jest od tego, co powinno być dla tego parku wypracowane zgodnie ze współczesną sztuką ochrony przyrody.
W szczegółach:

DPN proponuje poddanie ochronie ścisłej izolowanego torfowiska w wydzieleniu 1d (0,32 ha). Jest to torfowisko o umiarkowanych wartościach przyrodniczych, takich w Parku jest wiele. Torfowisko jest w dodatku przepołowione granicą parku. Zupełnie niezrozumiałe, dlaczego akurat ono miałoby trafić pod ścisłą ochronę? Propozycja nieszkodliwa ale niezrozumiała.

DPN proponuje poddanie ochronie ścisłej buczyn na zboczach doliny Runicy i grądów nad rzeką (2b, 3b). To rozwiązanie jest słuszne, choć jeżeli już, to poponujemy konsekwentnie dodać jeszcze do tej strefy wydzielenia 4b i 4d (młodsze drzewostany w dalszym ciągu doliny, przylegające do proponowanych, nie wymagające zabiegów), no i samą rzekę na odpowiednim odcinku (2a, 3a, 4a) w propozycji DPN żadne fragmenty ekosystemów rzecznych nie są bowiem w strefach ochrony ścisłej reprezentowane.

DPN proponuje ograniczenie zasięgu strefy scisłej "Sicienko" do samego torfowiska. Można przyjąć tą propozycję.

DPN proponuje, by utworzyć nową strefę ochrony ścisłej z łąk, szuwarów i olszyn przy wypływie Płocicznej z jeziora Sitno. Tymczasem w operacie faunistycznym akurat te łąki zostały zidentyfikowane jako jedne z ważniejszych dla ochrony fauny motyli i ważek wymagające czynnej ochrony w celu ich zachowania. Wydzielenie 31d to 10-letni młodnik obcej tu siedliskowo sosny i swierka i obcej geograficznie olszy szarej, wymagający raczej przekształcenia, niż ścisłej ochrony. Ta propozycja jest szkodliwa dla zachowania róznorodności przyrody DPN.

DPN proponuje podanie ścisłej ochronie wydzieleń 45a, d, f ciągu bagien na pd. Od jeziora Płociowego. Rzeczywiscie nie wymagają one w tej chwili ingerencji, a torfowisko 45f to unikatowe w Parku torfowisko wysokie, jednak pozostałe dwa wydzielenia są słabo reprezentatywne dla czegokolwiek. Dla ich zachowania nie potrzeba w tej chwili żadnych zabiegów, nie potrzeba jednak także deklaracji wieczystej ścisłej ochrony. Propozycja nieszkodliwa ale niezrozumiała.

DPN proponuje poddanie ścisłej ochronie wydzieleń 49c, g, h (nie tworzą zwartej powierzchni) w ciagu ekosystemów źrodliskowych na pn. od jeziora Zdroje. Są to mało reprezentatywne połąkowe olszyny i zdegradowny płat torfowiska źródliskowego. Natomiast rzeczywiście cennym, reprezentatywnym i może nadającym się pod ochronę ścisłą ekosystemem jest rozdzielający je ols źródliskowy 49b ten jednak nie został w propozycji ujęty. Propozycja nieszkodliwa ale niezrozumiała.

DPN proponuje utworzenie nowej strefy ochrony ścisłej obejmującej blok połąkowych olszyn przyrzecznych nad Płociczną, między Starym a Nowym Mostem Miradzkim. Nie potrzeba w nich żadnych zabiegów, jednak nie są z nimi także związane żadne szczególne walory ani żąden szczególnie reprezentatywny proces. Propozycja nieszkodliwa ale niezrozumiała.

W strefie "Pustelnik":
o DPN zaproponował włączenie w strefę kompleksu kilkunastu ha 15-40 letnich sztucznych młodników sosnowych przylegających do jeziora (wątpliwe: prawda, że poprawiłoby to zwartość strefy, ale może w przyszłości spowodować problemy) oraz dodanie kilku wydzieleń w rejonie delty Płocicznej u jej wpływu do jeziora Płociczno (słusznie).
o DPN nie chce natomiast mieć pod ochroną ścisłą samego jeziora Płociczno Duże ani pasma starodrzewi sosnowych na wschodnim brzegu jeziora, oraz między jeziorem Piaseczno a Jamno. Naszym zdaniem ta propozycja jest niesłuszna: i te starodrzewy i jezioro Piaseczno Duże są potrzebne w strefie ochrony ścisłej, w roli reprezentacji odpowiednich ekosystemów.
o W wydzieleniach 76a, c, d DPN sam się nie może zdecydowac czego chce: proponuje je pod ochronę ścisłą i jednocześnie poponuje wykonanie w nich zabiegów hodowlano-leśnych (czyszczenia, trzebieże, cięcia przebudowy).

DPN zapropnował nową strefę ochrony scisłej w dolinie Płocicznej poniżej Pustelni, obejmującą 3 wydzielenia olsów i łęgów źródliskowych. To rzeczywiście cenny obiekt, nie wymagający żadnych zabiegów, nadający się do obseracji naturalnych procesów; czy jednak warto wydzielać 5,80 ha w odrębną strefę ochrony ścisłej? Jednak tę propozycję można uznać za słuszną.

DPN zaproponował rezygnację z wcześniej proponowanej strefy ochrony ścisłej "Korea", na póływspie wysuniętym w jezioro Ostrowieckie. Celem wcześniej proponowanej ścisłej ochrony było w tym przypadku poszerzenie i uzupełnienie ściśle chronionego obszaru obejmujacego centralną część jeziora z wyspami; bardzo ważnego m. in. dla zachowania naturalnych procesów kształtowania się zespołów ptaków związanych z krajobrazem leśno-jeziornym. Chociaż propozycję DPN mozna by przyjąć, pod warunkiem pozostawienia nietkniętych (także cięciami przygodnymi!!) starodrzewi przylegających do jeziora, naszym zdaniem wcześniej proponowane rozwiązanie ścisła ochrona tego miejsca - jest lepsze.

W proponowanej strefie "Dolina Płocicznej uzgodniona wcześniej propozycja zakładała ścisłą ochronę dużego, zwartego fragmentu całej doliny, dla kompleksowego zachowania "procesów naturalnego funkcjonowania krajobrazu śródleśnej doliny rzecznej, a także procesów geodynamicznych na zboczach doliny oraz procesów fluktuacji i regeneracji w lasach na zboczach doliny". Propozycja DPN zakłada znaczną fragmentację tak zarysowanej strefy, co generalnie uważamy za niesłuszne. W szczegółach:
o DPN nie chce w ogóle mieć pod ochroną ścisłą doliny Płocicznej na odcinku ujście Cieszynki Karolinka! Tymczasem ten fragment doliny jest, praktycznie na równi z uroczyskiem Radęcin, uważany za "serce parku" i jeden z bardziej naturalnych i dzikszych jego fragmentów! Jak najbardziej powinien on być pod ścisłą ochroną. Dominują to stare, od dawna nie tykane drzewostany, nieliczne średniowiekowe sośniny szybko się spontanicznie renaturalizują i mogą pozostać w strefie właśnie jako reprezentacja powierzchni przewidzianych do naturalnej regeneracji. Propozycja DPN względem tego fragmentu doliny jest naszym zdaniem zdecydowanie niesłuszna!
o DPN proponuje ścisłą ochronę sztucznego stawu w 333g dlaczego, jeżeli trzeba przecież utrzymywać go w charakterze płytkiego mokradła, a to może wymagać ingerencji w piętrzenie. Buczyna za stawem oczywiście zabiegów nie wymaga, ale to za słabe uzasadnienie, żeby strefę ścisłą tam rozciągać. Propozycja nieszkodliwa ale niezrozumiała.
o DPN chce wyłączyć ze ścisłej ochrony starodrzewy na zboczach doliny Płocicznej oraz na jej dnie (353b, 366i, 375a, 383c), w tym dotychczas ściśle chronione ("Wilczełyko nad Płociczną"). Rozerwie to spójność proponowanego obszaru (w środku pozostanie np. 18-arowa olszyna 383a jako izolowana wyspa pod ochroną ścisłą). Naszym zdaniem ta propozycja DPN jest niesłuszna.
o DPN chce wyłączyc ze ścisłej ochrony szuwary 352f, 351a i wykonać w nich zabiegi usuwania nalotów drzew i krzewów. Chociaż propozycja taka była w pierwotnym operacie ochrony ekosystemów nieleśnych, to w toku syntezy planu uzgodniono przecież z autorami tego operatu, że z czynnej ochrony tych powierzchni można zrezygnować, na rzecz objęcia ścisłą ochroną większego fragmentu doliny. Z tymi powierzchniami nie są związane wybitniejsze walory florystyczne ani faunistyczne typowe dla powierzchni nieleśnych. Proponujemy więc powrót do koncepcji włączenia tych szuwarów do strefy ścisłej ochrony.

DPN zaproponował wydzielenie, jako nowej strefy ochrony ścisłej, ok. 10-hektarowego kompleksu bagien na zach. od Ostrowca. Bagna te nie wymagają żadnych zabiegów, jednak nie stanowią obiektu wybitnie wyrózniającego się w krajobrazie DPN pod jakimkolwiek względem. Propozycja nieszkodliwa ale niezrozumiała.

DPN zaakceptował koncepcję ścisłej ochrony jeziora Czarnego i jego zachodniego brzegu, nie chce jednak mieć pod ścisłą ochroną borów na brzegu wschodnim, północnym i południowym. W wyniku tej i innych propozycji parku, ekosystemy borowe proponuje się niemal zupełnie wyeliminować z powierzchni poddawanych scislej ochronie! Chociażby dla zachowania reprezentacji borów w ochronie ścisłej, tę propozycję DPN uważamy za niesłuszną.

W kompleksie "Źródliskowy Grąd Żeleźnica":
o DPN proponuje by nie włączać pod ochronę ścisłą starodrzewi bukowych (327d, 345c, 360d). Tymczasem wczesniejsza, ujmująca te starodrzewy koncepcja, była i tak uzgodnionym kompromisem w stosunku do naszych wcześniejszych postulatów, zakładających potrzebę włączenia pod ochronę ścisłą całego kompleksu buczyn między Żeleźnicą a Moczelami. Tę propozycję DPN uważamy za niesłuszną!.
o DPN proponuje włączenie bagna (szuwarów) 312r, stanowiącego rzeczywiście cenny obiekt przyrodniczy. Walory tego obiektu związane są jednak z jego stanem (nieleśny szuwar); chociaz obecnie nie wymaga on żadnych zabiegów, to trudno przewidzieć, jaki będzie przebieg procesów ekologicznych i potrzeby ochrony w przyszłości. Sugerowalibysmy tu ochronę bierną, propozycja DPN właczenia w strefę ochrony ścisłej budzi nasze pewne wątpliwości, choć jest w zasadzie do przyjęcia.

W kompleksie "Poziomkowy Las"
o Propozycja DPN rozszerzenia strefy o buczyny i łęgi w dolinie Drawy od pn jest słuszna.
o Propozycja DPN rozszerzenia strefy o olszyny, bagna i szuwary ciagnące się wąskim pasmem ku pd. znacznie pogarsza przestrzenną zwartość strefy i jest niezrozumiała, choć nieszkodliwa.

W kompleksie "Rynna Moczelska" DPN proponuje dodanie fragmentu olszyn i buczy, co jest słuszne.

W kompleksie "Radęcin" DPN słusznie utrzymuje w zasadzie wcześniej uzgodnioną koncepcję tej strefy, chce jednak wyłączenia wydzielenia 204b starodrzewu bukowego z sosną, w którym kilka lat temu udokumentowano precyzyjnie stan ekosystemu (załozona stała powierzchnia badawcza) właśnie w celu uzyskania materiałów do obserwacji procesu jego spontaniczmnego unaturalniania się (wypadania sosny). Wyłączenie tego wydzielenia roznbije zwartość przestrzenną strefy. Propozycję tę uważamy więc za niesłuszną. Słuszny jest postulat DPN dodania wydzielenia 185o. Natomiast nieszkodliwe, choć niezrozumiałe sa propozycje włączenia do strefy niewielkich fragmentów szuwarów na drugim brzegu Drawy, wprawdzie nie wymagających żadnych zabiegów.

W kompleksach "Drawski Matecznik", "Granbowy Jar", "Dębina" uważamy za słuszną propozycję DPN rozszerzenia tych stref. Proponujemy dodatkowo, by w strefie ochrony ścislej znalazły się odpowiednie, przylegające lub przecinające wyznaczone obszary, fragmenty ekosystemu rzeki Drawy (124a, 132a, 134a, 136a).

2.2. Przebudowa drzewostanów

Wśród 266 drzewostanów zakwalifikowanych do wykonania cięć rębnych przebudowy gatunkowej nadal dominują drzewostany ponad stuletnie ! (jest ich 139, a ich łączna powierzchnia wynosi 537,66 ha!). Nie ma na szczęście wśród tych drzewostanów starodrzewi bukowych, tak że obecny plan stanowi pewien postęp w stosunku do wcześniejszych zamiarów Parku. Jednak rozmiar zamierzonych cięć przekształceniowych w starodrzewiach sosnowych nadal budzi bardzo istotne wątpliwości. Starodrzewy sosnowe są również bardzo istotnym elementem przyrody DPN, są np. bardzo ważne z faunistycznego punktu widzenia. Wydaje się że ten aspekt planowania nie został w ogóle uwzględniony, a do przebudowy zakwalifikowano dość mechanicznie stare drzewostany, których skład gatunkowy nie był optymalny.
Pod starymi drzewostanami, których głównie dotyczyć ma przebudowa, w większości przypadków wykształciły się juz fitocenozy wykazujące przynajmniej pewne objawy spontanicznej regeneracji; można oczekiwać że będzie ona postępować. Przebudowa tych akurat drzewostanów nie wydaje się więc najpilniejsza.
Nadal w niewielkim stopniu przebudowie mają podlegać drzewostany młodsze, choć te akurat znacznie pilniej jej potrzebują wykształcające się pod nimi fitocenozy są z reguły bardzo silnie zdegradowane, często zdominowane przez roślinność porębową lub łąkową, a nie leśną! Takie ekosystemy są jednak najczęściej w projekcie planu przewidziane nie do przebudowy, a do "zakonserwowania" istniejącego ich stanu trzebieżami 9Trzebieże nie mogą poprawić ich składu gatunkowego, bo nie ma w nich w ogóle gatunków docelowych).
W naszej opinii proponowana lokalizacja cięć przebudowy starodrzewi oraz ich intensywność, choć nie jest już jak wcześniejsze propozycje DPN rażąco sprzeczna z zasadami sztuki leśnej, to jednak wpłynie niekorzystnie na związane ze starymi drzewostanami oraz wymagające spokoju zasoby fauny DPN, a także w znaczącym stopniu naruszy walory krajobrazowe Parku to właśnie stare drzewostany są bowiem ich głównym elementem.
Proponujemy ograniczenie proponowanych cięć przebudowy w starodrzewach. Za najważniejsze uważamy wyłączenie z proponowanej przebudowy conajmniej 28 wymienionych poniżej drzewostanów (ok. 100 ha), których zachowanie w nienaruszonym stanie jest szczególnie ważne dla zachowania innych elementów przyrody DPN: 12c, 18l, 31l, 42i, 55a, 59b, 62m, 66c, 66d, 66h, 69p, 78g, 82d, 82l, 83f, 84m, 92i, 104d, 104j, 150f, 185f, 188a, 234h, 260d, 288i, 307f, 310h, 319j, 375f. Uważamy jednak, że celowośc zabiegu także i w innych drzewostanach powinna być ponownie rozważona i szczegółowo przedyskutowana.

2.3. Odsłanianie odnowień sosnowych

Spośród 54 proponowanych do tego zabiegu drzewostanów, zdecydowana większość (38 drzewostanów, 247 ha) to ponad 100-letnie starodrzewy sosnowe! W naszej opinii plan powinien wypośrodkować pomiędzy potrzebami kształtowania wielogeneracyjnej struktury drzewostanów (przez odsłanianie odnowień sosnowych), a potrzebami zachowania przez bieżący okres planistyczny nienaruszonych starodrzewi sosnowych. Proponujemy kompromis polegający na rezygnacji z tego zabiegu conajmniej w wydzieleniach: 15i, 36b, 37c, 42j, 47h, 47r, 69o, 108f, 109a, 156c, 235f, 264c, 288h, 301c, 305b, 307k, 308m, 309d, 321d, 335b, 382g, 400b.

2.4. Trzebieże

Zgodnie z §29 załącznika 1 "cięcia pielęgnacyjne drzewostanów, które mogą być wykonane w fazie inicjalnej i optymalnej drzewostanów, orjentacyjnie do osiągnięcia następującego wieku:
drzewostany sosnowe do 80 lat,
drzewostany świerkowe do 100 lat,
drzewostany dębowe do 100 lat,
drzewostany bukowe do 80 lat,
drzewostany inne liściaste do 60 lat"
Dlaczego więc zaplanowano na powierzchni ponad 1200 ha liczne trzebieże sprzecznie z tym zapisem?!
Trzebież zaplanowana w wydzieleniu 136c musi być wykreślona, ponieważ to wydzielenie włączono do strefy ochrony ścisłej!
Poponujemy dostosowanie zapisów planu do ustaleń §29, tj. rezygnację ze wszystkich trzebieży w drzewostanach starszych od podanych w im wieków granicznych. W przypadku zamiaru utrzymania zapisów o wykonywania trzebieży także w starych drzewostanach, zwracamy uwagę że ze względu na potrzeby ochrony innych elementów przyrody. Szczególnie ważne jest nie wykonywanie cięć w wymienionych dalej miejscach:
Uważamy że absolutnie koniecznia jest rezygnacja z trzebieży w VII klasie wieku (!) w oddziale 377 d, h, j. Wielogeneracyjna struktura tych drzewostanów utrzyma się także w wyniku naturalnych procesów.
Proponujemy koniecznie rezygnację z trzebieży w VI klasie wieku conajmniej w następujących drzewostanach (ok. 77 ha z proponowanych ok. 150 ha): 2f, 11a, 12m, 17d, 18j, 21k, 24m, 25b, 104d, 107f, 150a, 159d, 208i, 280b, 319l, 386o, 395a, 396a, 402c, 402d, 402h, 402l, 402n, 403a, 403b.
Proponujemy koniecznie rezygnację z trzebieży w V klasie wieku w następujących drzewostanach (ok. 149 ha z proponowanych tu 1061 ha): 4i, 30c, 30f, 36c, 38b, 47s, 48l, 55b, 127m, 136d, 142d, 159n, 212a, 212b, 227g, 234c, 234f, 256a, 256c, 256f, 256i, 257g, 283d, 293f, 300b, 305c, 305d, 320c, 337h, 338a, 338b, 354c, 354d, 362c.
Proponujemy także rezygnację z trzebieży w IV klasie wieku w następujących drzewostanach (ok. 70 ha z proponowanych 640 ha): 14a, 19c, 31k, 40l, 93j, 127k, 141d, 154a, 194j, 227i, 232l, 247c, 282a, 312j, 325i, 389c, 389g, 389j, 389m, 390f, 394c, 400g, 400m.

2.5. Cięcia sanitarne i przygodne.

Ogólne dopuszczenie "cięć sanitarnych polegających na usuwaniu wiatrołomów, śniegołomów i drzew opanowanych przez owady i grzyby - wg potrzeb" wydaje się niewłaściwe, zwłaszcza wobec dotychczasowej praktyki stosowanej w tym parku, polegającej na usuwaniu z drzewostanów praktycznie wszystkich drzew martwych, zamierających lub w jakikolwiek sposób uszkodzonych, analogicznie do praktyk stosowanych kilkanascie lat temu, choć już nie dziś, w lasach gospodarczych.
W rezultacie w drzewostanach DPN istnieje obecnie rażący deficyt martwego, rozkładającego się drewna i tym samym mikrosiedlisk dla flory i fauny ksylobiontycznej potrzebna jest pilnie odbudowa jego zasobów, do czego potrzebna jest zmiana dotychczasowych przyzwyczajeń. Bardzo silnie zaznacza się także deficyt drzew dziuplastych. A tymczasem w samych zapisach planu "pozostawianie drzew martwych i dziuplastych" Park widzi "głównie w drzewostanach liściastych i mieszanych" (A co z iglastymi? Gdzie mają się w nich gnieździć dziuplaki?) i to w dodatku nie bezwzględnie, tylko "według potrzeb".
Ten ostatni zapis jest zresztą bardzo trafny, ale chyba mimo woli - akurat w tym parku potrzeby są olbrzymie (rażący deficyt martwego drewna we wszystkich lasach, nawet tych teoretycznie scisle chronionych) i zgodnie z tym zapisem należy zostawiać każde martwe drzewo! Obawiamy się jednak, że nie to autorzy planu mieli na myśli.
Postulujemy, by zapisać jako zadania w dziale IV (Ochrona zwierząt):

Pozostawianie wszystkich drzew zamierających, martwych i dziuplastych, wykrotów i złomów gatunków liściastych.

Pozostawianie wszystkich drzew dziuplastych i poszuszu jałowego gatunków iglastych.

Pozostawianie nie zagrażającego trwałości ekosystemów leśnych posuszu czynnego drzew iglastych, w tym wykrotów i złomów.
Zapis w pozycji 1 oraz w pozycji 6 działu I (Ochrona ekosystemów leśnych) proponujemy sformułować: "Usuwanie drzew opanowanych przez owady lub grzyby w stopniu zagrażającym trwałości ekosystemu".
Zapis w Załączniku 1, § 29 pkt 1g) proponujemy przeformułować: "Pozostawianie wszystkich martwych i obumierających drzew nie zagrażających trwałosci drzewostanów"

2.6. Problem identyfikacji potencjalnych zbiorowisk roślinnych

Wobec zamiaru wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych w drzewostanach na podstawie "ogólnych" ustaleń § 29 załącznika 1, a nie zindywidualizowanych zapisów dla poszczególnych wydzieleń, istotny staje się problem, skąd służby terenowe DPN będą wiedzieć, z jakim potencjalnym zespołem leśnym mają do czynienia w ramach danego typu siedliskowego lasu. Opis taksacyjny drzewostanów DPN akurat w tym zakresie zawiera wiele istotnych błędów, np. w odróżnieniu siedlisk grądowych od buczynowych, siedlisk dąbrów bezbukowych (Calamagrostio-Quercetum) od lasów dębowo-bukowych (Fago-Quercetum), siedlisk dąbrów od siedlisk buczyn nie powinien być wykorzystywany jako źródło informacji w tym zakresie. Wiadomo nam, że na ten fakt zwracano już uwagę przy odbiorze tego materiału przez DPN, a także na posiedzeniach Rady Parku i Komisji Planu. Starań o poprawienie tych błedów nie kontunuowano jednak, ponieważ nie miały one większego znaczenia dla sposobów ochrony Parku przynajmniej do czasu zaproponowania jako narzędzi tej ochrony wzorców sformułowanych w § 29 załącznika 1

2.7. Problem zwierzyny. Polowania redukcja populacji jelenia, sarny i dzika.

Uważamy za niewłaściwe uzależnienie wykonania redukcji od liczebności populacji, a nie od poziomu rzeczywiście powodowanych szkód. Nadal nie widzimy żadnego powodu, by prowadzic redukcję populacji dzika, ten gatunek nie powoduje bowiem szkód w drzewostanach, a co najwyżej na polach poza granicami Parku! W § 24 w poz 11) Park sam proponuje "wprowadzenie ochrony czasowej dzika" jako sposób zapobiegania zagrozeniu drzewostanów przez owady.
Zwracamy uwagę że przy kształcie granic Parku (szerokość Parku nie przekracza 2-4 km, przylegają do niego normalne obwody łowieckie) prawdopodbnie cała konieczna redukcja mogłaby być przeprowadzona poza terenem Parku!
Zwracamy także uwagę, że maksymalna pojemność wyżywieniowa dla jelenia zimą, wyrażona w szt/100 ha lasu (za propozycją Bobka i in. ... Jeleń - Monografia przyrodniczo-łowiecka):

P = (udział drzewostanów liściastych × 3) + (udział Bśw × 6) + (udział reszty lasów × 4)

co po podstawieniu danych dla DPN (udział drzewostanów liściastych = 19,62% , udział siedlisk Bśw = 20,91%) daje wynik P = 4,22 szt/100 ha lasów, czyli prawie dwukrotnie więcej niż proponuje Park!
Podobnie maksymalna pojemność wyżywieniowa dla sarny, wyrażona w szt./100 ha lasu (za propozycją Pielowskiego... Sarna - Monografia przyrodniczo-łowiecka), oparta na strukturze typów siedliskowych lasu, po podstawieniu danych z DPN wynosi:P = 13,53 szt. / 100 ha lasu, czyli prawie dziesięciokrotnie więcej, niż proponuje Park!.
Według współczesnej wiedzy z zakresyu ekologii zwierzyny płowej, sarna i jeleń korzystają z różnej bazy pokarmowej, pojemności wyzywieniowe dla tych gatunków są więc rozłączne.
Jeżeli redukcja jelenia będzie nieunikniona, to proponujemy obok zapisu o jej połączeniu z kształtowaniem struktury wiekowej i płciowej dopisac strukturę socjalną przez co rozumiemy np. że polowania na jelenie nie powinny być wykonywane w okresie rykowiska.
Po co planuje się dokarmianie zwierzyny, jeżeli ze względu na kształt parku zupełnie wystarczy dokarmianie prowadzone w sąsiednich obwodach łowieckich? Czy dokarmianie w DPN ma służyć wabieniu zwierzyny na teren parku w celu uzasadnienia potrzeby redukcji?

2.8. Zabiegi ochrony ekosystemów nieleśnych

Ochrona torfowisk przez "Sadzenie drzew i krzewów na skrajach" (dział II pozycja 2) jest zapisem bzdurnym i niepotrzebnym. Co i po co miałoby być np. sadzone na skrajach mszarnych topogenicznych torfowisk przejściowych??! Tego typu "radosna twórczość planistyczna", nie mająca inspiracji w żadnych materiałach do planu ochrony, nadaje się wyłącznie do rozpowszechniania w formie anegdoty!
Podobnie nie ma żadnej potrzeby sadzenia drzew i krzewów na skrajach wszystkich łąk (dział II pozycja 16); nie wiadomo jak miałoby to się przysłużyć ich ochronie? Potrzeba taka dotyczy tylko nielicznych łąk, wyraźnie wskazanych w materiałach do planu ochrony.
W planie zabiegów nie ujęto cenych ekosystemów łąkowych wymagających czynnej ochrony:

oddz. 30g i 31b - nie wiadomo dlaczego zaproponowane do ochrony ściełej. Szczególnie pierwsze z tych wydzieleń jest bardzo istotne dla zachowania różnorodności biologicznej Parku.

oddz. 59a - bardzo cenne florystycznie torfowisko na pd. krańcu jez. Zdroje, wymagające ograniczenia rozwoju drzew i krzewów

2.9. Ekosystemy wodne.

Proponujemy wyłączenie z odłowów regulacyjnych jeziora Płociczno (tak jak np. w zadaniach ochronnych na 2003) i realizację w nim biomanipulacji wyłącznie w formie zarybiania rybami drapieżnymi. Celem takiego rozwiązania byłoby zróżnicowanie metod ochrony (rozproszenie ryzyka ochrony) trzech eutroficznych jezior Parku.
W pozycji 14 należy koniecznie dopisać, że połowy regulacyjne mogą dotyczyć wyłącznie płoci, leszcza i krąpia, czyli tych gatunków które powinny być ograniczane w ramach biomanipulacji! Według obecnego brzmienia zapisu można by równie dobrze w ramach podanych limitów odławiać np. szczupaka!
Z przyczyn formalnych w pozycji 16 wykreślić zdanie "zastosować się do jego zaleceń"; plan ochrony nie może delegować decyzji na temat form i sposobów ochrony. Jeżeli będą jakieś zalecenia specjalisty, a ewentualne zastosowanie się do nich będzie wykraczało poza plan ochrony, to są istniejące procedury prawne do zastosowania w takich przypadkach (Ustawa o ochronie przyrody; Art 23 ust 2 pkt 1, druga część zdania)

2.10. Styl i język

Projekt zawiera setki błędów stylistycznych oraz błędów polegających na rażąco nielogicznej konstrukcji zdań. Ich szczegółowe wyliczenie przekracza nasze możliwości. Autorzy projektu posługują się bez żenady terminami "surowiec drzewny", "zwierzyna gruba", "zwierzyna łowna", co razi w planie ochrony parku narodowego.

3. Drobniejsze uwagi szczegółowe

Do § 2 ust 3: Powierzchnia obszaru otuliny parku jest źle zliczona, bowiem w rzeczywistości (według opisu granic) wynosi ponad 40 tys ha. W rozporządzeniu z 1998 powierzchnię otuliny podano błednie i dotychczas tego błędu nie poprawiono; projekt planu powtarza ten bład.

Do § 2 ust 3: A drobne izolowane enklawy "administracyjne" budynki, leśniczówki itp.; też przecież włączone w granice parku?

Do § 3 pkt. 3) Chyba trzeba dopisać, że chodzi o uszkodzenia drzewostanów?!

Do § 3 pkt. 4) A brakujące 10%?

Do § 3 pkt. 5) Ocena zdrowotnosci drzewostanów to nie to samo, co ocena stanu ekosystemów leśnych. Takie sfromułowanie jest przejawem błędnego utożsamiania ekosystemu (i problemów jego ochrony!) z drzewostanem, co bardzo razi w planie ochrony parku narodowego. Proponujemy uzupełnić o ocenę stopnia degeneracji (zniekształcenia) fitocenoz, tak jak to podano dla gleb.

Do § 3 pkt. 5) b i c Dlaczego analizowano tylko na gruntach porolnych?

Do § 3 pkt. 5) b i c Czy tak dynamiczny element, jakim są uszkodzenia drzewostanów od grzybów i zwierzyny, w ogóle powinien być częścią "analizy stanu środowiska" publikowanej w zatwierdzanym na 20 lat planie? Jaka będzie wartość tej informacji w 18-tym roku obowiązywania planu?

Do § 4 ust 1. pkt. 9) Czy nie nalezy tu podać łącznej liczby budynków, także tych nie będących w zarządzie Parku?

Do § 4 ust 2. pkt. 2) Tabela niezgodna z liczbą podaną w ust 1. pkt. 5. Należy też albo zrezygnować z podawania danych o pozwoleniach wodnoprawnych obiektów cudzych, albo dopisać te dane dla obiektów DPN.

Do § 4 ust 2. pkt. 2) A w ogóle jaki sens ma podawanie w 20-letnim planie ochrony szczegółów ustaleń pozwoleń wodnoprawnych obowiązujących np. do 2004 r.?

Do § 6 Czy to znaczy, że na 1400 ha powierzchni parku (powierzchna DPN wg § 2 minus suma powierzchni gleb) występowania żadnych gleb nie stwierdzono?

Przed § 9 Uderza brak jakiejkolwiek próby podania walorów przyrody nieożywionej, a są one przecież na terenie Parku istotne (głazy narzutowe, zjawiska ponorów).

Do § 9 Trzeba dodać ekosystemy upraw, jest ich przecież ponad 70 ha. Torfowiska nie powinny być klasyfikowane jako "nieleśne ekosystemy lądowe" mają one przejściowy, ladowo-wodny charakter; mogą być też torfowiska leśne. Nawiasem mówiąc w § 29 punkt 3d ujęto torfowiska jako ekosystemy wodne.

Do § 10 Po co pkt. 4, jeżeli ta sama informacja powtórzona w ostatniej kolumnie tabeli w punkcie 5?

Do § 12 Ten wykaz nie wyczerpuje zbiorowisk roślinnych składających się na lądowe ekosystemy nieleśne Parku brak w nim np. zbiorowisk okrajkowych, a jest ich w Parku przynajmniej kilkanaście, w tym niektóre rzadkie i ujęte na Czerwonej Liście zbiorowisk Wielkopolski. Brak też zbiorowisk zaroślowych (np. czyżnie, zarośla dereniowo-trzmielinowe, a w Parku występują i pełnią ważną rolę np. w krajobrazie gruntów porolnych). Brak łozowisk wierzby uszatej oraz zarośli Salix rosmarinifolia. Zupełnie niejasne, jaka była przyczyna podzielenia wykazu zbiorowisk na punkt 2 i 3, a także dodatkowego wymienienia klas roślinności w punkcie 4. Wykaz ten sprawia wrażenie mechanicznie i bez zrozumienia przeniesionego z operatów ochrony torfowisk, łąk i źródlisk a przecież one nie pokrywają całości zagadnienia nieleśnych ekosystemów lądowych DPN. "Młode stadia lasów" nie powinny być ujmowane jako "ekosystemy nieleśne". Charakterystyki wpisane przy poszczególnych zbiorowiskach w niektórych przypadkach budzą wątpliwości i wymagają chyba jeszcze przemyślenia, np. łąki trzęślicowe wymagają nie tylko umiarkowanego koszenia, ale przede wszystkim zachowania odpowiedniego terminu takiego koszenia, koszeniem wczesnoletnim można je wręcz zniszczyć!

Do § 12 pkt 4 dlaczego akurat dla źródlisk zrobiono wyjątek, wyliczając ich typy oraz najcenniejsze kompleksy w Parku? Podobnie można przecież wyliczyć typy torfowisk (ombrogeniczne, topogeniczne, soligeniczne, fluwiogeniczne), iich najcenniejsze kompleksy?

Do § 13, 14 Powinno być liczba gatunków zamiast ilość gatunków.

Do § 13, 14 Podane liczby gatunków grzybów, pajęczaków i motyli wynikają tylko ze słabego rozpoznania tych grup i nie charakteryzują różnorodności tych grup na terenie Parku.

Do § 13 Liczba 1182 gatunków roślin dotyczy nie DPN, a całej środkowej części Puszczy Drawskiej i jest w dodatku florą ogólną (tj. ujmuje także gatunki wymarłe), a nie florą współczesną.

Do § 13, § 14 Mamy w ogóle wrażenie, że podane liczby i listy gatunków zostały bez głębszego zrozumienia zaczerpnięte z "checklist" udostępnianych przez nas na stronie internetowej www.lkp.org.pl/dpn - a przecież te listy odnoszą się nie do samego DPN, a do Parku wraz z jego sąsiedztwem, tj. do środkowej części Puszczy Drawskiej, jest to w nich wyraźnie napisane!

Do § 14 Wymaga aktualizacji w związku z ukazaniem się w 2003 nowej Polskiej Czerwonej Listy (obejmującej również grupy zwierząt nie ujmowane w starej)

Do § 18 Lista celów ochrony wymaga generalnego przepracowania, np:

pkt 1) Określenie "zgodnośc drzewostanu z siedliskiem" pochodzi z żargonu leśnego i nie ma sensu ekologicznego; każdy realny drzewostan jest zgodny ze swoim siedliskiem o czym najlepiej świadczy fakt, że na nim rośnie. Lepiej "Przywracanie drzewostanów do stanu naturalnego zgodnego ze zróżnicowaniem siedlisk".

pkt 8) To jest praktycznie niemożliwe, zresztą takich działań się w planie nie proponuje.

pkt 9) Nie zawsze taki cel, w niektórych miejscach chcemy ją hamować!

pkt 10) Niejasne o co tu w ogóle chodzi? Czy wyższy lub niższy potencjał torfotwórczy (akumulacja torfu w mm rocznie?) ma być kryterium waloryzacji roślinności?

pkt 11) To jest banał.

pkt 13) - .To oznaczałoby przyspieszanie sukcesji w kierunku leśnym?? Na szczęście z projektu zadań zaprojektowanych w planie wynika że nie chodzi o to, a raczej o przywrócenie i utrzymanie półnaturalnych zbiorowisk łąkowych wraz ze związaną z nimi róznorodnością biologiczną.

pkt 14) Niejasne o co tu chodzi? Zgodnie z tym celem należałoby utrzymywać sztuczne drzewostany sprzeczne z celem 1.

Do § 21 Zapis w rażący sposób myli pojęcie "siedliska przyrodniczego" oraz "siedliska roślin/zwierząt"

Do § 23 A elementy niematerialne, wymienione przecież wśród walorów?

Do § 24 Generalnie w treści tego paragrafu mylone są zagrożenia ("Threats") i słabości ("Weakness") poszczególnych elementów przyrody Parku, wymaga zasadniczego przepracowania. Razi liczba błędów logicznych! W szczegółach np.:

pozycja 1 Co to są "strefy wodochrone" które należy utrzymać i jak?

pozycja 2 "Przywrócenie konieczności oddziaływania zapisów planów ochrony parków narodowych na zapisy planów zagospodarowania przestrzennego w otulinie parków" jest pewnie rzeczywiście potrzebne, ale nie jako ustalenie planu ochrony!

pozycja 5 błąd logiczny: zniekształcenia i degradację gleb można odwrócić wykonując przebudowę drzewostanów, ale cięcia to tylko element przebudowy i to akurat niemal nie wpływający na procesy, którym rzekomo miałby przeciwdziałać

pozycja 5 Dlaczego wpisano tu "zalesianie" jeżeli w ustaleniach planu jest dalej (i słusznie!) mowa raczej o zakazie zalesiania przestrzeni otwartej (np. w § 35 pkt 5). Proponujemy wykreślić.

pozycja 6 Sprzecznośc logiczna? Opis zagrożenia sugeruje że zwierzyna wywiera istotną presję ograniczającą na spontanicznie wkraczające gatunki liściaste, a nie na gatunki podsadzane lub wprowadzane sztucznie (inaczej regeneracja gleb nie byłaby spontaniczna, tylko wymuszona)? Ale działania minimalizujące to zagrożenie są typowe dla ochrony sztucznych nasadzeń.

pozycja 9 - Co to jest "równowaga stanu zwierzyny", której zachwianie ma być zagrożeniem?

Gradacje to co innego niż "stałe zagrożenie", lepiej to rozdzielić opisując osobno procedury postępowania w przypadku gradacji

pozycja 14 To sformułowanie to przejaw schematycznego myślenia "drzewostanowego", obecnego zresztą w całym planie. Pożar w ogóle jest zagrożeniem dla ekosystemu tymczasem autorzy planu uznali, że istotne są tylko "straty drzewostanów"

pozycja 15 Treść zupełnie niezrozumiała. Co ma wspólnego np. prawidłowe funkcjonowanie EW Kamienna z problemem zanikania roślin w ekosystemach? Co ma znaczyc zapis "udostępnienie na zasadach opisanych w planie ochrony"? Przecież to własnie ten dokument jest planem ochrony!

pozycja 18 To dotyczy otuliny Parku i walorów przyrodniczych w niej się znajdujących; ten zapis nie powinien być w planie ochrony Parku!

pozycja 22 Czym się różni od pozycji 4?

pozycja 25 Niektóre tu wpisane działania spowodują raczej wzrost ruchu turystycznego, czyli wzrost a nie ograniczenie presji zidentyfikowanej tu jako zagrożenie.

Do § 25 Patrz powyżej zasadnicza uwaga 2.1.

Do § 29 pkt 2 (program ochrony ekosystemów nieleśnych) należy tu dopisać zakrzewianie, zadrzewianie, odkrzewianie, wymienione przecież w załączniku 2

Do § 29 pkt 3 Czy nie trzeba tu dopisać biomanipulacji? Zabiegi wymienione w załączniku 2 są właśnie biomanipulacją.

Do § 29 pkt 3) Torfowiska tu ujęto jako ekosystemy wodne, a w poprzednich częsciach planu jako lądowe ekosystemy nieleśne niekonsekwencja.

Do § 30 pkt 1) Po co składy upraw dla siedlisk, na których upraw być nie powinno (np. bór bagienny i ols torfowcowy)?

Do § 30 pkt 2) Dodać tu koniecznie punkt 3: "Przy zabiegach pielęgnacyjnych należy eliminować ekspansywne gatunki obce (modrzew, czeremchę amerykańską, dąb czerwony, robinię, bez koralowy), chyba że stanowią one istotny składnik walorów kulturowych lub krajobrazowych". Inaczej zapis pozycji 8 w § 24 pozostanie gołosłowny.

Do § 30 pkt 2) Nie można utożsamiać fazy rozwojowej drzewostanu z klasą wieku, np. czy na pewno 90-letni ols i 90-letni bór sosnowy znajdują się w tej samej fazie rozwojowej?

Do § 32 Naturalne procesy rozwojowe drzewostanów na pewno nie zachowają się przez "pozostawianie pojedynczych obumierających drzew"; powinno być "... przez nieingerencję w procesy zachodzące w drzewostanach"

Do § 32 ust 1 pkt 5) co to są "lądowe ekosystemy przyrodnicze" i czym się różnią od ekosystemów nieprzyrodniczych?

Do § 34 Tym paragrafem należy jednak chyba ustalić także lokalizację przyszłych, projektowanych obiektów infrastruktury turystycznej, a nie tylko zamieścić tu inwentaryzację istniejącej? A tego nie zrobiono porównaj punkt 3 działu VI zadań ochronnych (załącznika II)

Do § 35 Dodać zapis określający formy zabudowy, np. kanon jej zgodności z tradycją lokalną.

Do § 35 pkt 2) Jawne wpisanie tu agroturstyki jest albo sprzeczne z Art 36 Ustawy o ochronie przyrody; albo niepotrzebne, o ile agroturystyka może być kwalifikowana jako działalność "związana z prowadzeniem gospodarstwa rolnego"

Do § 35 pkt 5) - Patrz uwaga o dokarmianiu w punkcie 2.7.

Do § 35 pkt 7) zgodnie z operatem ochrony walorów krajobarzowych należy tu dodać "e) zachowanie starodrzewi" są one jednym z najistotniejszych walorów krajobrazowych DPN. Prak prawdopodbnie usunął ten punkt ze sformułowania podanego w oryginalnym operacie, ponieważ te starodrzewy chciał wycinać.

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział I, pozycja 1 po co rozdrabiać gałęzie i resztki po wyróbce drewna, zasiedlające je owady niczemu nie zagrażają? To są inne gatunki, niż zagrażające żywym drzewostanom.

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział I, pozycja 1 termin "surowiec drzewny" razi w planie ochrony parku narodowego!

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział I, pozycja 3 jakie szkody w drzewostanach powodują dziki?? Toż to jest istotne novum w ekologii zwierząt i ekosystemów leśnych!

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział I, pozycja 4 - wydzielenie 152a to pozostałość dawnej osady ludzkiej (Karolinka Wsch.), należy raczej uczytelnić walory kulturowe niż wprowadzać poprawki w założoną tu 11-arową uprawę.

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział I, pozycja 13 i następne niedopuszczalne uproszczenie w ostatniej kolumnie: prawidłowa terminologia zabiegów (czyszczenia wczesne/późne, trzebieże wczesne/późne) zalezy od fazy rozwojowej drzewostanu, a nie od ich wieku w latach.

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział II Rozdzielanie podobnych zadań dotyczących torfowisk, łąk, pastwisk i źrodlisk nie jest chyba potrzebne i utrudnia czytelnośc planu. Poział ten miał znaczenie organizacyjne przy wykonywaniu odpowiednich operatów, jednak w syntetycznym zestawieniu planu ochrony można dla uproszczenia połączyć identyczne zadania - tym bardziej że w DPN w rzeczywistości mamy najczęściej do czynienia z pozostałościami łąk na torfowiskach soligenicznych.

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział 1V, pozycja 1 wiersz ostatni zapis "pozostawianie drzew martwych i dziuplastych w celu wzbogacenia różnorodności według potrzeb" jest bardzo słuszny: akurat w tym parku potrzeby są olbrzymie (rażący deficyt martwego drewna we wszystkich lasach, nawet tych teoretycznie scisle chronionych) i zgodnie z tym zapisem należy zostawiać każde martwe drzewo ! Nie jesteśmy jednak pewni czy to o to chodziło autorom.

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział IV, pozycja 2 wiersz pierwszy Populacja żółwia błotnego w DPN liczy według naszych danych około 2-4 osobników. Wprawdzie od czasu wpuszczenia kilka lat temu na terenie DPN jednego samca znalezionego na szosie k. Brzezin nie są to już wyłącznie samice, jednak zabiegi czynnej ochrony tak małej, reliktowej populacji nie mają wielkiego sensu.

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział IV, pozycja 3b Ale najważniejszy z wymagających odkrzaczania dla ważek i motyli obiektów, DPN zaproponował objąć ochroną ścisłą (patrz uwaga 2.1) - sprzeczność!

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział IV, pozycja 4c - Proponujemy wykreślić dokarmianie zwierzyny, ponieważ przy kształcie DPN (szerokość Parku nie przekracza 2-4 km, przylegają do niego obwody łowieckie gdzie dokarmianie jest normalnie prowadzone) nie jest ono na terenie parku potrzebne, a stanowi czynnik stymulujący koncentracje zwierzyny, co z kolei służy za uzasadnienie potrzeb redukcji.

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział V, pozycja 1 - Dlaczego do monitoringu wzięto tylko jedno z dwóch znanych stanowisk Linnaea borealis (i które) i tylko jedno z dwunastu stanowisk wiciokrzewu pomorskiego (Lonicera peryclimenum), a w przypadku innych roślin włączono komplet znanych stanowisk?

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział VI, pozycja 3 - Ośrodek edukacyjny i ośrodek rehabilitacji dzikich zwierząt nie powinny chyba być zlokalizowane w jednym kompleksie. Funkcjonowanie ośrodka rehabilitacji wymaga raczej pewnej izolacji od obecności ludzkiej, a ośrodka edukacyjnego - przeciwnie. Gdzie konkretnie miałyby zostać zlokalizowane te obiekty?

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział VI, pozycja 3 - Liczba 20 wytyczonych i oznakowanych "ścieżek poznawczych" na terenie Parku jest absurdalnie wysoka. Czy na pewno chodzi tu o ścieżki poznawcze w powszechnie przyjętym znaczeniu tego słowa (=powszechnie dostępne ścieżki edukacyjne)? Gdzie miałyby one zostać zlokalizowane? Taka intensywność udostępnienia edukacyjnego byłaby bardzo znaczącym oddziaływaniem na przyrodę DPN. Ten pomysł wymaga dyskusji, a przede wszystkim informacji, gdzie konkretnie te ścieżki miałby zostać zlokalizowane.

Do zadań ochronnych (Załącznik II), Dział VII, pozycja 4 - Dlaczego "ochrona regionalnych cech architektury" ma dotyczyć tylko jednego obiektu, podczas gdy Park , zgodnie z danymi załącznika I, posiada 50 budynków?