Jezioro Ratno
Trzeci obiekt będący ostoją przyrody Lubuskiego Klubu Przyrodników i Nadleśnictwa Torzym to jezioro Ratno położone około 3,5 km na południowy-wschód od Gądkowa Wlk., gm. Torzym. Jego powierzchnia (jezioro wraz z otaczającymi torfowiskami wynosi) 37,44 ha. Obiekt został zgłoszony przez pana Romana Kliszewskiego - zastępcę Nadleśniczego Nadleśctwa Torzym oraz Panią Celinę Oleksiuk - pracownika Nadleśnictwa.
Jezioro Ratno zajmuje powierzchnię 32 ha. Jest zbiornikiem bardzo płytkim, jego maksymalna głębokość wynosi 1,4 m. Wody jeziora cechują się dość korzystnymi parametrami pomimo, iż jest to zbiornik bardzo płytki i narażony na eutrofizację. Przez jezioro przepływa Pliszka - jedna z ostatnich naturalnych, zmienionych w bardzo niewielkim stopniu lubuskich rzek. Naturalne koryto rzeki otoczone jest fragmentami podmokłych olsów, torfowiskami niskimi i przejściowymi. Najbardziej interesująca jest roślinność torfowisk, występują tu między innymi storczyk szerokolistny, rosiczka okrągłolistna, bagno zwyczajne wełnianka wąskolistna, bobrek trójlistkowy i wiele innych.
Obiekt ten jest doskonałym przykładem wypełniania zbiornika wodnego osadami organicznymi i mineralnymi oraz postępującą sukcesją roślinności. Na podstawie mapy archiwalnej, współczesnej i zdjęcia lotniczego z dość dużą dokładnością można odczytać przebieg zachodzących zmian. Lądowienie zbiorników przepływowych zaczyna się od miejsc wpływu cieku wodnego, który nanosi różnego rodzaju osady. Wypłycające się w ten sposób zbiorniki dają możliwość rozwoju roślinności wodnej, której korzenie tkwią w dnie. Są to grzybienie, grążel, osoka aleosowa. W dalszym etapie rozwoju roślinności dużą rolę zaczyna odgrywać roślinność szuwarowa (trzcina, pałka, tatarak, oczeret itp.). Następnym etapem procesu lądowienia jeziora jest wkraczanie roślinności torfowiskowej, a także krzewów i drzew występujących kępowo.
Do wyjątkowych i szczególnie wartych zobaczenia należy kompleks źródliskowy nad jeziorem (południowy brzeg). Stanowi on jeden z największych, typowo wykształconych, aktywnych kompleksów źródeł naszego regionu!
Jezioro oraz jego sąsiedztwo przedstawia się równie interesująco pod względem faunistyczym. Z uwagi na stosunkowo małe zainteresowanie ze strony człowieka znalazły tu dobre warunki do lęgów niektóre z ptaków wodno-błotnych np. gągoł, czernica, głowienka, łyska, krzyżówka, łabędź czy samotnik. Jezioro często odwiedzane jest przez drapieżniki gniazdujące w jego sąsiedztwie - między innymi bielika i kanię rudą. W pobliżu jeziora (wiadukt kolejowy) każdego roku zakłada gniazdo pliszka górska.Główny przedmiot ochrony to przede wszystkim: zarastający spontanicznie zbiornik wodny z roślinnością podwodną i szuwarową; naturalna delta tworzona przez rzekę Pliszkę; erozyjny kompleks źródliskowy z typową roślinnością źródliskową; torfowiska z roślinnością bagienną, torfowiskową i leśną, zarastające dawne zatoki jeziora; stanowiska chronionych i rzadkich gatunków roślin; miejsce gniazdowania i ostoja chronionych i rzadkich gatunków ptaków.
Jezioro wraz z terenami sąsiednim należy do Administracji Lasów Państwowych co wyklucza zagrożenia natury wykupu przez niepowołane osoby. Charakter obiektu oraz proponowany przedmiot i cel ochrony nie wymagają specjalnych zabiegów ochronnych. Jednak dla pełnego zabezpieczenia obiektu należałoby utworzyć tu proponowany rezerwat.
Stosowną dokumentację przekazamo byłemu Urzędowi Wojewódzkiemu w Zielonej Górze. Pozostaje mieć nadzieję, że realizacja tego projektu spotka się z poparciem ze strony nowych władz województwa lubuskiego.
Polecamy naszą publikację o tym obiekcie. Możesz ją kupić teraz !Literatura:
Król S., Mielcarski C., Rudnicka-Sterna W., Stefanek W. 1993. Lasy olszowe i walory krajobrazowe doliny rzeki Pliszki. Przegl. Przyr. 4,3: 103-110.