Torfowisko Pliszka

 

Podobnie jak obiekt poprzedni jest to ostoja Klubu i Nadleśnictwa Torzym. Obejmuje ona obszar położony 1,5 km na południe od miejscowości Drzewce i 1 km na wschód od osady Pliszka, gm. Torzym, (byłe woj. zielonogórskie). Jego powierzchnia wynosi 200,37 ha. Do objęcia ochroną w formie ostoi został zgłoszony przez pana Romana Kliszewskiego - zastępcę Nadleśniczego Nadleśnictwa Torzym oraz panią Celinę Oleksiuk - pracownika Nadleśnictwa.

Obszar ostoi obejmuje najszerszy (ok. 1,5 km) i najbardziej zabagniony fragment doliny. Położony jest tu, w dużym zakolu, największy obszar naturalnych torfowisk rzeki Pliszki. Rzeka tworzy liczne meandry niekiedy połączone kanałami wykopanymi przez bobry. Szeroka dolina o wysokiej krawędzi południowo-zachodniej z licznymi wysiękami i strumyczkami przedstawia niezwykle malowniczy krajobraz.

Główny zrąb roślinności torfowiska tworzą eutroficzne zbiorowiska wysokich turzyc. Szczególnie rozległe połacie zajmują łany turzycy zaostrzonej - w żadnym miejscu doliny nie występuje w tak dużej ilości. Oprócz, niemal jednogatunkowych łanów tej turzycy, znaczny obszar pokrywją płaty turzycy prosowej, nieco ustępując powierzchniowo zbiorowiskom ziołorośli oraz zbiorowisku mietlicy psiej. To ostatnie wyróżnia się szczególną strukturą, gdyż połowę powierzchni zajmuje tu otwarta woda z bogatą warstwą mszaków. Są to gatunki z rodzaju Drepanocladus, Calieronella cuspigdata, Calliergon giganteum, C. stramineum, Marschantia aquatica i inne. Fragmenty z dużym udziałem powierzchniowym otwartej wody to atrakcyjne żerowiska dla kszyka. Niewielka część torfowiska porośnięta jest przez trzcinowiska. Część powierzchni zajmują zadrzewienia (głównie olszyny z łanowo występującą turzycą błotną, niekiedy sosnowe - z roślinnością torfowisk przejściowych np. torfowce, rosiczka okrągłolistna, bagno zwyczajne). Wolno płynąca rzeka pozwala na utrzymywanie się - w niektórych fragmentach - grążela żółtego oraz grzybieni białych.

Szczególną atrakcyjność temu obszarowi nadaje jego wysoki stopień naturalności. Z wyjątkiem terenów przylegających do krawędzi doliny centralna część torfowisk, jeżeli w ogóle była kiedyś meliorowana, to tylko w niewielkim stopniu

Niezwykłe wrażenie robią okresowe wylewy rzeki, które często w okresach wyższych opadów zalewają torfowiska na głębokość ponad 20. centymetrów. Jest to ważna informacja wskazująca, iż pod względem hydrologicznym torfowiskom nic nie zagraża.

Oprócz licznie występujących ptaków wodno-błotnych (żurawia, kszyka, błotniaka stawowego) do atrakcji tego miejsca i również wielu innych fragmentów rzeki, należą bobry.

Ze względu na duży obszar jaki zajmują tu torfowiska (wielkość obiektu w dużym stopniu decyduje o stabilności ekosystemu) a także walory przyrodniczo-krajobrazowe - ten fragment doliny należy bezwzględnie objąć ochroną rezerwatową. Aby jednoznacznie określić typ rezerwatu (częściowy lub ścisły) należy przeprowadzić tu szczegółowe badania z zakresu stratygrafii, hydrologii i fitosocjologii.

Za najważniejsze walory przyrodnicze obiektu, które stanowić powinny przedmiot ochrony w przyszłym rezerwacie uznać należy: kompleks naturalnych torfowisk niskich, łąk i lasów bagiennych z licznie występującymi chronionymi i rzadkimi gatunkami roślin, żeremia bobrowe, stanowiska lęgowe rzadkich gatunków ptaków

Podobnie jak w przypadku wielu innych obiektów wnioskowanych przez nas do ochrony rezerwatowej na terenie byłego województwa zielonogórskiego, obszaru tego nie objęto ochroną. W ciągu sześciu ostatnich lat na terenie województwa nie powołano żadnego rezerwatu przyrody. W celu uniknięcia podobnych komplikacji jak te opisane wcześniej w przypadku doliny Ilanki, złożyliśmy wstępnie wniosek o kupno 46 ha najlepiej zachowanych torfowisk. Ponieważ jednak obszar leżał w gestii Urzędu Rejonowego, sprawa okazała się na tyle niecodzienna i skomplikowana, że procedura zasięgania różnego rodzaju opinii przedłużyła się i sprawa w końcu na zawsze utknęła w przepastnych archiwach urzędów.

Z uwagi na wyjątkowy charakter tego obiektu (duży stopień naturalności, powierzchnia i stabilność) nie ma obecnie większych obaw o jego degradację. Jedyne co może mu zagrozić to prywatyzacja i związana z tym możliwość zamknięcia drogi objęcia go formalną ochroną. Klub złożył wniosek o dzierżawę gruntu, równocześnie powtórnie rozpoczynając starania o objęcie go ochroną w formie rezerwatu przyrody, w ramach planowanego parku krajobrazowego chroniącego całość doliny rzeki Pliszki.

Polecamy naszą publikację o tym obiekcie. Możesz ją kupić teraz !

Literatura:

Wołejko L., Stanko R. 1998. Doliny Ilanki i Pliszki jako ostoje bioróżnorodności. Projekt WWF "Zielona wstęga Odra - Nysa". Wyd. Lubuskiego Klubu Przyrodników. Świebodzin.

Król S., Mielcarski C., Rudnicka-Sterna W., Stefanek W. 1993. Lasy olszowe i walory krajobrazowe doliny rzeki Pliszki. Przegl. Przyr. 4,3: 103-110.

Do strony głównej serwisu "Ostoje przyrody Lubuskiego Klubu Przyrodników"
Do strony głównej Lubuskiego Klubu Przyrodników