Przegląd Wydawnictw z zakresu ochrony przyrody
w serwisie Lubuskiego Klubu Przyrodników
[Strona główna LKP]
[Strona główna Przeglądu Wydawnictw]
[Księgarnia internetowa LKP]
[Inne księgarnie internetowe]
| |
Przegląd Wydawnictw z zakresu ochrony przyrody |
Drugie, znacznie zmienione i poszerzone wydanie Czerwonej Ksiegi Roślin. Ponad dwa razy grubsze od pierwszego (664 strony wobec 310), napisane przez prawie 50% więcej autorów (96 wobec 59), zawiera blisko 150% ujętych w dawnej księdze gatunków (296 wobec 206). Poszerzenie listy gatunków jest znaczące i widoczne na pierwszy rzut oka; lektura Księgi jest przez to bardzo ciekawa nawet dla czytelnika, który zna doskonale poprzednie wydanie. Poszerzenie to nie wynika z faktu narastającego zagrożenia polskiej flory, jest raczej wynikiem postępu w wiedzy o roślinach oraz... w możliwościach edytorskich.
Księga jest dobrą panoramą stanu zagrożenia polskiej flory: pokazuje np. jak bardzo są w naszym kraju zagrożone: chwasty segetalne, rośliny namuliskowe, kserotermy i halofity.
Znakiem czasu jest, że w porównaniu z pierwszym wydaniem, w obecnej publikacji znacznie częściej pisze się o "ochronie ex situ", "reintrodukcjach", "tworzeniu stanowiska zastępczych", "zachowaniu nasion w banku nasion", "objęciu populacji ogólnopolskim monitoringiem przyrodniczym".
Zastosowano nowe kategorie zagrożenia według IUCN, wprowadzono do tekstu liczne kolorowe zdjęcia, kolorowe są również mapki Polski i Europy. Uwzględniono postęp wiedzy o chronionych gatunkach: np. w opisie przygiełki brunatnej z radością znaleźliśmy wzmiankę o stanowisku, które znaleźlismy w lipcu b.r. w rezerwacie "Wrzosiec" w Borach Dolnośląskich. Nie znaczy to jednak, że wszystkie informacje w Księdze są współczesne, kompletne i wiarygodne; wciąż pokutuje np. informacja o stanowisku wełnianeczki alpejskiej w "rezerwacie Trzęsacz koło Wałcza" (Torfowisko Trzęsacz nigdy nie było rezerwatem, a wełnianeczka dawno już wyginęła), brak stanowisk widłaka cyprysowatego z niemal całej Zachodniej Polski.
Cieszy, że odnalazło się kilka gatunków uznawanych dotyczczas za wymarłe, np. mniszek pieniński Taraxacum pieninicum, oman niemiecki Inula germanica, jaskier illyryjski Ranunculus illiricus i turzyca żytowata Carex secalina.
Słabą stroną nowej Czerwonej Księgi jest kartografia. Powszechne są niezgodności między mapkami a tekstem (brak na mapkach stanowisk wymienionych w opisach gatunków lub odwrotnie). W dodatku stanowiska na mapkach zlokalizowane są często błędnie; powszechne są kilkumilimetrowe przesunięcia, co odpowiada kilkudziesięciu kilometrom w rzeczywistości.
Dośc dowolnie zastosowano chyba także kryteria określania kategorii zagrożenia. Niekiedy są one sprzeczne z opisami poszczególnych gatunków; np. takson według opisu nie zagrozony dostaje wysoką kategorię EN. Nieco dziwi wprowadzenie do Księgi cisa - i to z kategorią VU (narażony), przy czym znane spontaniczne stanowiska tego gatunku dośc arbitralnie i chyba nietrafnie rozdzielono na "naturalne" i "sztuczne".
Drobne niedociągnięcia nie umniejszają jednak waloru publikacji. Księga to oczywiście obowiązkowa pozycja na pólce każdego, kto mieni się przyrodnikiem.
Można kupić w : naszej Księgarni Internetowej (48 zł)