Ośno Lubuskie


Ośno on line

Ogólna charakterystyka gminy

Gmina Ośno Lubuskie leży w południowo-zachodniej części województwa gorzowskiego. Od północy graniczy z gminami Słońsk i Krzeszyce, od wschodu z gminą Sulęcin, od południa z gminą Torzym, od południowego-zachodu z gminą Rzepin, a od północnego-zachodu z gminą Górzyca.

Jest ona położona na terenie Wzgórz Osieńsko-Sulechowskich, należących do Pojezierza Lubuskiego. Przez środkową część gminy przechodzi szeroka strefa moren czołowych oraz kilka rynien polodowcowych. Największa jest rynna Gronowsko-Rzepińsko-Torzymska (38,5 km), w niej znajdują się jeziora: Imielno, Bielawa, Odrzygoszcz, Mościenko, Grzybno, Czyste Małe i Czyste Wielkie.

Główną rzeką gminy jest Łącza o długości 27,7 km. Jej największym dopływem jest Kanał Radachowski. Na terenie gminy znajduje się bardzo dużo małych rynnowych jeziorek polodowcowych, największe z nich to: Grzybno, Reczynek, Czyste Wielkie, Imielno, Czyste Małe.

Powierzchnia gminy wynosi 19 797 ha. Dominującą formą użytkowania gruntów są lasy, zajmujące 9 815 ha (prawie 50% powierzchni gminy). Wśród użytków rolnych (8032 ha) dominują grunty orne (7418 ha), łąki i pastwiska zajmują łącznie zaledwie 610 ha.

W Ośnie Lubuskim mieszka 3634 osób, a w pozostałych miejscowościach gminy 2577 osób. Daje to zaludnienie dwukrotnie niższe od średniej dla województwa - 31 osób/km2.

Gmina dysponuje bazą turystyczną z miejscami noclegowymi, a warunki przyrodniczo-krajobrazowe gminy stwarzają możliwości rozwoju turystyki i wypoczynku.

Prace inwentaryzacyjne przeprowadzone na terenie gminy

Przeprowadzono wstępną inwentaryzację przyrodniczą całego terenu gminy (wyszukiwanie obiektów nadających się do objęcia konserwatorską ochrona przyrody)

-> rezultaty tej inwentaryzacji (opis ogolny, katalog obiektów i mapa) tworzą odrębne opracowanie p.t. "Wstępna inwentaryzacja przyrodnicza Gminy Ośno Lub." i przekazane zostały gminie w roku 1993, dostępne są też w Bibliotece WWF i w Bibliotece Lubuskiego Klubu Przyrodników w Świebodzinie.

Na podstawie wyników inwentaryzacji zaprojektowano sieć obiektów, które należy objąć konserwatorską ochroną przyrody, by zachować rożnorodność przyrody gminy oraz zapewnić wkład gminy do rożnorodności biologicznej regionu i kraju.

Walory przyrodnicze gminy

Walory o randze lokalnej

WALORY GMINY OŚNO NA TLE INNYCH GMIN REGIONU I PASA PRZYGRANICZNEGO

W porównaniu z innymi gminami, w gminie Ośno nie zaznacza się bardzo wyraźne skupienie wartości przyrodniczych. ie ma tu walorów wysokiej rangi. Dość duże jest natomiast zagęszczenie obiektow o znaczeniu lokalnym, co sprawia że krajobraz gminy, mimo braku w nim obiektów przyrodniczych o charakterze unikatowym, może być postrzegany jako "harmonijnie godzący elementy przyrodnicze i kulturowe". Przyroda jest nieodłącznym składnikiem obrazu gminy, a walory przyrodnicze są czynnikiem decydującym o jej ewentualnej atrakcyjności turystycznej!

SPECYFIKA PRZYRODY GMINY

Do specyficznych elementów przyrody gminy Ośno odróżniających ją od innych gmin pasa przygranicznego, należy przede wszytskim krajobraz kulturowy typowy dla Pojezierza Lubuskiego. Ten charakter krajobarzu, podobnie jak i fakt występowania w nim licznych lokalnie waznych obiektów przyrodniczych, jest składnikiem "image" gminy i zasługuje na ochronę!

Propozycje ochrony przyrody

Dla zachowania walorów przyrodniczych gminy uważamy za niezbędne:

Do realizacji przez Gminę

* objęcie ochroną jako użytki ekologiczne i pomniki przyrody wszystkich zinwentaryzowanych obiektów, zgodnie z mapą i wcześniej przekazanymi materiałami inwentaryzacyjnymi,

* kierowanie się w gminnej polityce gospodarowania zasobami przyrody - zarówno w stosunku do obiektów chronionych, jak i w stosunku do całego terenu gminy - zasadami ochrony przyrody sformułowanymi poniżej,

* nakłonienie wszystkich zainteresowanych podmiotów do stosowania w praktyce zasad ochrony przyrody zestawionych niżej, dostępnymi środkami negocjacyjnymi, ekonomicznymi i administracyjnymi.

Do realizacji przez Nadleśnictwo

* kontynuację ekologizacji gospodarki leśnej,

* przeprowadzenie pełnego rozpoznanie warunków glebowo-siedliskowych oraz roślinności potencjalnej siedlisk leśnych, zestawienie lokalnej relacji między typami siedliskowymi lasu a potencjalnymi zespołami leśnymi,

* stopniowa przebudowa drzewostanów w kierunku ich unaturalnienia.

Podstawowe zasady ochrony przyrody, mające zastosowanie na terenie gminy

DRZEWA POMNIKOWE

-> Zabezpieczyć przed zniszczeniem i uszkodzeniem.

-> Oznakować.

-> Sprawić, by drzewo - i jego znaczenie - było znane w miejscowości, w której rośnie, w przypadku drzew o randze regionalnej lub wyższej - także w innych miejscowosciach gminy.

 

WSZYSTKIE OBIEKTY CHRONIONE

-> Strzec przed wykorzystaniem przestrzeni na inne cele.

-> Strzec przed wypalaniem, zaśmiecaniem, masową penetracją ludzką.

-> Oznakować.

 

TORFOWISKA WCHODZĄCE W SKŁAD OBIEKTÓW CHRONIONYCH

-> Zapewnić zachowanie stosunków wodnych. Nie odwadniać. Nie piętrzyć poziomu wod, za wyjątkiem ewentualnych, precyzyjnie zaplanowanych prac, majacych na celu restytucję torfowiska. Nie podejmowac w sąsiedztwie torfowisk działań mogących wpłynąć na stosunki wodne. W miarę mozliwości nie lokalizować w sąsiedztwie punktów poboru wody. W lasach przylegających do torfowisk nie stosowac rębni I niezależnie od siedliska.

-> Nie eksploatować torfu.

-> Wyjątkowo troskliwie strzec przed wypalaniem.

 

ŁĄKI WCHODZĄCE W SKŁAD OBIEKTÓW CHRONIONYCH

-> Kontynuować tradycyjny sposob użytkowania. Nie zamieniać na pola orne. Nie zalesiać. Kosić z tradycyjną częstotliwością i w tradycyjnych terminach.

-> Nie nawozić.

-> Nie podsiewać mieszanek traw ani innych roślin łąkowych.

 

KORYTA MAŁYCH CIEKÓW WODNYCH

-> Nie regulować. Pozwolić na spontaniczne kształtowanie się koryta.

-> Nie wycinać drzew, krzewów nadbrzeżnych, ani innej roślinności.

-> Nie piętrzyć cieków na terenie chronionym ani bezpośrednio poniżej niego.

-> Nie usuwać drzew zwalonych w nurt cieku.

 

KRAJOBRAZ ROLNICZY

-> Pod żadnym pozorem nie niszczyć istniejących miedz, krzewów i drzew śródpolnych, zarośli ani zadrzewień.

-> Upowszechniać regułę stosowania nawozów sztucznych wyłacznie w przypadkach uzasadnionych potrzebami gleby.

-> Upowszechniać regułę stosowania herbicydów najwyżej na 95% powierzchni każdego pola.

-> Strzec przestrzegania zakazu wypalania resztek roślinności.

-> W odległości mniejszej niz 100 m od brzegów wszytskich wód powierzchniowych (rowów, cieków, zbiorników wodnych) preferować zróżnicowaniem stawek podatku rolnego użytki zielone przed uprawami polnymi.

 

ZADRZEWIENIA

-> Zachować wszystkie istniejące zadrzewienia, usuwane z nich drzewa zastępować nowymi. Zezwolenia na wycinkę drzew nie związaną z inwestycjami i zmianą przeznaczenia terenu wydawać wyłącznie w formie warunkowej - pod warunkiem wprowadzenia nowych nasadzeń.

-> Wprowadzać nie tylo zadrzewienia ale i zarośla krzewów, nawiązujace składem do spontanicznych zbiorowisk zaroślowych (tarnina, róże i głogi na siedliskch świeżych w krajobrazie rolniczym, leszczyna i trzmielina w kontakcie z zyznymi lasami, dereń świdwa i trzmielina na siedliskach wilgotnych).

-> Wprowadzić zadrzewienia i zakrzewienia (zob. wyżej) wzdłuż wszystkich ciągów komunikacyjnych..

-> Nie stosować gatunków obcych geograficznie i wykazujacych tendencję do dziczenia - dotyczy przede wszystkim robinii.

-> Inne gatunki geograficznie obce stosować wyłącznie w osiedlach ludzkich.

-> Kultywować specyfikę lokalną w doborze składów gatunkowych zadrzewień.

 

LASY

-> Dążyć stopniowo do wprowadzenia zasad gospodarki leśnej jak w Leśnych Kompleksach Promocyjnych.

-> Uznać za ochronne wszystkie lasy na torfowiskach i przylegajace do torfowisk, wykluczyc w nich rębnię I.

-> Planując skład gatunkowy drzewostanów uwzględnić skład gatunkowy drzewostanu zbiorowiska roslinego stanowiącego potencjalną roslinność naturalną na odpowiednich siedliskach.

-> Nie wprowadzać gatunków obcych geograficznie - dotyczy szczegolnie czeremchy późnej, świdośliwy, robinii, dęba czerwonego i świerka. Aktywnie tępić robinię.

-> Zachować pełną róznorodność rodzimie wystepujacych gatunków, szanując jednak ich naturalne związki siedliskowe i fitosocjologiczne.

-> Dbać o obecność martwego drewna, w tym rozkładającej się grubizny, w lesie.

-> Zrealizować w pełni zalecenia Instrukcji Urządzania Lasu dotyczące użytków ekologicznych.

-> Maksymalnie ograniczyć zastosowanie rębni I i sztucznego odnowienia lasu.

-> Maksymalnie ograniczyć stosowanie środków chemicznych w gospodarce leśnej i w ochronie lasu.

 

PARKI

-> Dążyć do odtworzenia dawnej kompozycji parku.

-> Ewentualnie wprowadzić nowe nasadzenia drzew, krzewów i roślin zielnych, stosownie do pierwotnych założeń kompozycyjnych.

-> Nie usuwać starych, próchniejących ani martwych drzew.

-> Nie leczyć próchniejących drzew, za wyjątkiem okazów o szczególnym znaczeniu kulturowym.

-> Nie usuwać podszytów z całej powierzchni dawniej zaniedbanych parków: pozostawić przynajmniej 1/4 jego powierzchni jako "matecznik dzikości".

 

ZBIORNIKI WODNE Z PRODUKCJĄ RYBACKĄ

-> Nie wykaszać trzcinowisk i oczeretów w okresie lęgów ptaków, od połowy marca do końca lipca.

-> Na kilku ekstensywnie użytkowanych stawach pozostawić rozleglejsze fragmenty niewykaszanej roślinności.

-> Aktywnie chronić stanowiska gatunków rzadkich i silnie zagrożonych.

Ośno on line
Do strony głównej serwisu "Zielona Wstęga Odra-Nysa"
Do strony głównej Lubuskiego Klubu Przyrodników