[<< Powrót]
Opinia Zachodniopomorskiego Towarzystwa Ornitologicznego w sprawie projektu zadań ochronnych na 2001 dla 9 parków narodowych nie posiadających planów ochrony
Po przeanalizowaniu projektu "rocznych zadań ochronnych dla parków narodowych", wyrażamy następującą opinię:
1. Ogólnikowość zapisów zawartych w "zakresach zadań ochronnych" dla poszczególnych parków narodowych dyskwalifikuje je jako podstawę wykonywania ochrony przyrody. W obecnej formie projekt zadań ochronnych nie spełniłby w najmniejszym stopniu swojej funkcji, jaką wyznacza mu ustawa o ochronie przyrody - "tymczasowego planu ochrony" dla 9 parków narodowych.
2. Z punktu widzenia ochrony ptaków zapisy projektu stoją na poziomie z lat 60-tych ubiegłego wieku. Za podstawowe metody ochrony ornitofauny uważa się "zimowe wykładanie karmy dla ptaków" oraz "rozwieszanie budek lęgowych". Tymczasem wiadomo od dawna, ze akurat te metody (w wykonaniu osób nie znających biologii ptaków) sprzyjają głównie gatunkom wszędobylskim, nie mając żadnego znaczenia dla gatunków rzeczywiście zagrożonych. Aby odeprzeć ewentualne zarzuty, pragniemy podkreślić, ze nie jesteśmy przeciwnikami rozwieszania budek - jest to w wielu przypadkach ze wszech miar wskazana droga ochrony ptaków, jednakże spłycanie problemu ochrony awifauny do poziomu rozwieszania budek jest tragikomiczne.
Natomiast jeśli chodzi o dokarmianie ptaków to jest to działalność, naszym zdaniem, w znakomitej większości wręcz szkodliwa
3. Zaprojektowane dla większości parków "zadania ochronne" - usuwanie martwego drewna, trzebieże późne, cięcia rębne (określane w projekcie jako "odsłanianie odnowień", "przerzedzanie drzewostanów", "inicjowanie odnowień") drastycznie ograniczą różnorodność nisz ekologicznych i w konsekwencji różnorodność faunistyczną lasów w parkach narodowych, upodabniając je do zwykłych lasów gospodarczych. Projekt zagraża więc rzadkim i ginącym elementom fauny związanym z naturalnymi lasami - a gdzie w krajobrazie Polski miałyby one znaleźć ostoję, jeżeli nie w parkach narodowych ? Projekt jest więc znaczącym zagrożeniem dla zachowania różnorodności biologicznej kraju !
4. Sprzeciw nasz budzi fakt, że ornitofauna parków narodowych traktowana jest "przedmiotowo" i chroniona jest (poza nielicznymi wyjątkami) tylko o tyle, o ile stanowi ona czynnik ograniczający rozwój szkodliwych owadów w ekosystemach leśnych. Dotychczas wydawało nam się bowiem, że na terenie parku narodowego wszystkie składniki przyrody powinny podlegać równie troskliwej ochronie, i że fauna ptaków - a szczególnie wchodzące w jej skład cenne gatunki - powinny być chronione niezależnie od ewentualnych "korzyści gospodarczych"
5. Zakres zadań ochronnych dla jedynego z ujętych w rozporządzeniu parków znajdującego się w naszym regionie - Drawieńskiego Parku Narodowego - jest nie do przyjęcia.
W parku tym w ubiegłym roku zakończono opracowywanie projektu planu ochrony. Ostateczne zapisy tego planu zostały wypracowane w toku długich i trudnych dyskusji i analiz, jako kompromis między propozycjami zaproponowanymi w rozmaitych operatach szczegółowych. Projekt planu, a także cała procedura która doprowadziła do jego sformułowania, zostały pozytywnie zaopiniowane przez Radę Parku oraz Komisję Planu, a także protokolarnie przyjęty przez Dyrektora DPN, przedstawiciela KZPN i przedstawiciela Rady.
Ministerialny projekt zakresu zadań ochronnych dla tego parku jest w wielu punktach sprzeczny z wypracowanym projektem planu ochrony ! Przewiduje on intensywne odłowy ryb - podczas gdy w planie ochrony zaplanowano tylko ograniczone odłowy, a intensywne zarybienia. Projekt ministerialny przewiduje cięcia rębne w drzewostanach bukowych (nazwane "odsłanianiem odnowień") - podczas gdy w planie ochrony zrezygnowano z takich zamiarów, mimo że takie propozycje były postulowane w jednym z operatów szczegółowych. Projekt ministerialny przewiduje też "redukcję zwierząt łownych", co pozwalałoby polować w parku narodowym także na jarząbki i czaple - a w odpowiednim operacie planu ochrony wykazano niecelowość i szkodliwość redukcji zwierzyny w DPN.
W odniesieniu do Drawieńskiego Parku Narodowego projekt ministerialny jest projektem szkodliwym, totalnie ignorującym wypracowane dotychczas żmudnym wysiłkiem wielu specjalistów koncepcje i modele ochrony walorów przyrodniczych tego obszaru.
W świetle powyższych faktów uważamy, że ministerialny projekt rozporządzenia jest zły i szkodliwy dla polskiej przyrody i że nie nadaje się do poprawienia, a prace nad przygotowaniem rozporządzenia powinny być rozpoczęte od początku.
[<< Powrót]