[Opisy gatunków] [Strona główna programu] [Strona główna Lubuskiego Klubu Przyrodników]

Rozmiar: 5165 bajtówPeucedanum cervaria (L.) Lapeyer - Gorysz siny
Rodzina:Umbelliferae - Baldaszkowate
Synonimy: Selinum cervicaria L.
Niem.: Hirsch Haarstrang, Hirschwurz

Morfologia: Wieloletnia roślina zielna dorastająca do 1 m wysokości. Łodyga naga, bruzdowana, rozgałęziona, w górnej części pozbawiona liści. Liście podwójnie pierzaste, prawie skórzaste, w zarysie wydłużono-trójkątne, osadzone na długim ogonku liściowym, do 50 cm długie i 30 cm szerokie Listki jajowate, na obrzeżu ostro ząbkowane, o ząbkach zakończonych białym ostrzem, po spodniej stronie sinozielone. Liście opatrzone pochwami. Kwiatostanem jest duży, wielokwiatowy baldach. Pokrywy wielolistkowe, równowąskie, szczeciniaste, brzegiem obłonione. Kwiaty białe, w pączku różowe. Owoc jest silnie spłaszczony, szerokojajowaty, 4-6 mm długi, wyraźnie oskrzydlony, z 3 nitkowatymi żebrami grzbietowymi.

Biologia: Kwitnie od czerwca do sierpnia. W zapylaniu kwiatów uczestniczą owady.

Ekologia: Rośnie w widnych lasach sosnowych i w świetlistych dąbrowach. Spotykany w ciepłolubnych zbiorowiskach okrajkowych na obrzeżach lasów, w słonecznych zaroślach oraz na suchych łąkach. Preferuje siedliska widne, okresowo ocienione, suche i świeże, umiarkowanie żyzne, na glebach piaszczysto-gliniastych i gliniastych, o odczynie od umiarkowanie kwaśnego do zasadowego, zasobne w węglan wapnia.

Rozmieszczenie: Gatunek o zasięgu południowo-wschodnioeuropejskim. Zasięg rozciąga się od Hiszpanii, przez Francję, północne Włochy, Bałkany do Kaukazu i Uralu. W Polsce występuje dość często na niżu i w niższych położeniach górskich. Na terenie RDLP Zielona Góra podawane były stanowiska w okolicy Babimostu, Gubina, Krosna Odrzańskiego, Świebodzina, Wschowy, Zielonej Góry i Żar.

Uwagi: Roślina trująca.


(c) Lubuski Klub Przyrodników. Tekst: Jolanta i Paweł Pawlaczyk, ryciny Kinga Gawrońska i Krzysztof Ziarnek.