[Opisy gatunków] [Strona główna programu] [Strona główna Lubuskiego Klubu Przyrodników]

Rozmiar: 5292 bajtówLaserpitium prutenicum L. - Okrzyn łąkowy, okrzyn pruski
Rodzina: Umbelliferae - Baldaszkowate
Niem.: Preussisches Laserkraut

Morfologia: Wieloletnia, okazała roślina zielna dorastająca do 40 -120 cm wysokości, z długim pionowym korzeniem. Łodyga kanciasta, bruzdowana, w dolnej części owłosiona, w górnej naga i rozgałęziona. Liście w zarysie jajowato-trójkątne, 2-3 krotnie pierzaste, klapowane, wrębne, o łatkach lancetowatych, opatrzonych na szczycie białym ostrzem, na obrzeżu i od spodniej strony szorstko owłosione. Liście dolne osadzone na długich ogonkach, liście górne na owłosionych pochwach. Baldach średniej wielkości, z 10-30 kwiatkami, osadzonymi na szorstkich szypułkach nierównej długości. Kwiaty małe, żółtawo-białe. Pokrywy i pokrywki lancetowate, na obrzeżu obłonione i orzęsione. Owoce jajowate lub szerokoeliptyczne, z licznymi nitkowatymi żebrami pokrytymi białymi szczecinkami.

Biologia: Kwitnie od lipca do sierpnia. W zapylaniu kwiatów uczestniczą owady.

Ekologia: Rośnie na świeżych i zmiennowilgotnych łąkach, ze związku Molinion. Spotykany na obrzeżach żyznych, wilgotnych lasów liściastych, w nitrofilnych zaroślach i polanach śródleśnych. Sporadycznie spotykany w regionalnych odmianach - widnych lasów liściastych - świetlistych dąbrów. Preferuje siedliska widne, nasłonecznione, świeże i umiarkowanie wilgotne, żyzne, na glebach mineralno-próchnicznych, bogatych w węglan wapnia.

Rozmieszczenie: Gatunek o zasięgu środkowo-wschodnioeuropejskim. Zwarty zasięg bejmuje od zachodu Francję i północną Hiszpanię, przez północne Włochy i Bałkany na południu, po Urla i dolinę Wołgi na wschodzie. W Polsce występuje dość często na całym obszarze na niżu i w niższych położeniach górskich.
Na terenie RDLP Zielona Góra występuje rzadko, na rozproszonych stanowiskach na całym obszarze.

Uwagi: Nazwa rodzajowa od łac. laserpicium = przyprawa korzenna. Nazwa gatunkowa prutenicum = pruski, związana z faktem, że gatunek po raz pierwszy został opisany z okolic Gdańska.


(c) Lubuski Klub Przyrodników. Tekst: Jolanta i Paweł Pawlaczyk, ryciny Kinga Gawrońska i Krzysztof Ziarnek.