[Opisy gatunków]
[Strona główna programu]
[Strona główna Lubuskiego Klubu Przyrodników]
Huperzia selago (L.) Bernh. ex Schrank et Mart. - Widłak wroniec, wroniec widlasty
Rodzina: Lycopodiaceae - Widłakowate
Synonimy: Lycopodium selago L.
Niem.: Tannen-Barlapp, Tannen-Teufelsklaue
Morfologia: Trwała roślina zielna dorastająca do 15 cm wysokości. Łodyga wzniesiona, silnie widlasto rozgałęziona, gęsto ulistniona. Liście równowąskolancetowate, ustawione skrętolegle, zaostrzone, odstające, długości 4-8 mm. Liście ciemnozielone, delikatnie ząbkowane, błyszczące, zachodzące na siebie dachówkowato. Nie tworzy kłosów zarodnionośnych. Zarodnie nerkowate, żółte, powstają w kątach liści na młodych pędach.
Biologia: Zarodnikuje od lipca do października. Rozmnaża się przez rozłogi (rozmnóżki).
Ekologia: Na niżu rośnie w cienistych lasach liściastych - w kwaśnych buczynach oraz w borach świerkowych, świerkowo-jodłowych i mieszanych. Często spotykany w górach, gdzie rośnie w cienistych lasach regla górnego i wśród skał w piętrze kosodrzewiny.
Preferuje siedliska od cienistych do słonecznych, świeże i wilgotne, ubogie i umiarkowanie żyzne, na glebach piaszczysto-gliniastych, mineralno-próchnicznych oraz na rumoszu skalnym, o odczynie kwaśnym (pH od 3,5 do 5,5).
Rozmieszczenie: Gatunek o zasięgu okołobiegunowym, obejmującym Europę, Azję i Amerykę Północną. W Europie zwarty zasięg występowania obejmuje dwia obszary - strefę borealną na północy i strefę górsko- środkowoeuropejską, rozciągającą się od Pirenejów, przez Alpy, Apeniny, Bałkany po Karpaty. W Polsce występuje rzadko na rozproszonych stanowiskach na niżu, częściej w górach. Z terenu RDLP Zielona Góra w literaturze podawane są stanowiska m.in. z rejonu Łagowa, Przewozu i Żar.
Uwagi: Podlega ścisłej ochronie gatunkowej. Roślina lecznicza i trująca. W dawnej niemieckiej medycynie ludowej stosowany jako środek wypędzający wszy.
(c) Lubuski Klub Przyrodników. Tekst: Jolanta i Paweł Pawlaczyk, ryciny Kinga Gawrońska i Krzysztof Ziarnek.