[Opisy gatunków]
[Strona główna programu]
[Strona główna Lubuskiego Klubu Przyrodników]
Dianthus arenarius L. - Goździk piaskowy
Rodzina: Caryophyllaceae - Goździkowate
Niem.: Sand Nelke
Morfologia: Wieloletnia roślina zielna dorastająca do 30 cm wysokości, zwykle drobno kępowa. Łodyga w górnej części rozgałęziona, naga lub słabo owszczona, obła. Liście wąskie, lancetowate, szerokości ok.1 mm, na brzegu szorstkie. Kwiaty zebrane w szczytowe rozpierzchłe wierzchotki, białe lub jasnoróżowe o pierzastych, silnie postrzępionych płatkach, wonne. Owocem jest sucha torebka pękająca czteroma klapami.
Biologia: Kwitnie od końca maja do lipca.
Ekologia: Rośnie w widnych borach sosnowych, na trawiastych skarpach i na piaszczystych miejscach na obrzeżach borów i lasów sosnowych. Preferuje siedliska widne, nasłonecznione i tylko okresowo ocieniane, suche, na ubogich piaszczystych glebach o kwaśnym odczynie.
Rozmieszczenie: Gatunek o zasięgu środkowo-wschodnioeuropejskim. Zachodnia granica zasięgu występowania tego gatunku przebiega przez Łużyce, Meklenburgię po wybrzeże Bałtyku. Na północny spotykany na pojedynczych rozproszonych stanowiskach w południowej Finlandii, dalej w granicach zwartego zasięgu przebiega przez kraje nadbałtyckie (Litwa i Łotwa) i sięga na wschód po Ural (Perm). Południowa granica zasięgu przebiega przez środkową i południową część Polski i nie przekracza łuku Karpat.
W Polsce występuje rzadko, na rozproszonych stanowiskach w północnej i zachodniej części kraju. Na terenie RDLP Zielona Góra występuje rzadko. W literaturze podawane są stanowiska tego gatunku m.in. z rejonu Krosna Odrzańskiego, Nowej Soli, Sławy, Sulechowa, Świebodzina, Wolsztyna i Zielonej Góry.
Uwagi: Łacińska nazwa rodzajowa pochodzi od greckiego Dios anthos = kwiat Zeusa. Podlega ścisłej ochronie gatunkowej.
(c) Lubuski Klub Przyrodników. Tekst: Jolanta i Paweł Pawlaczyk, ryciny Kinga Gawrońska i Krzysztof Ziarnek.