[Opisy gatunków]
[Strona główna programu]
[Strona główna Lubuskiego Klubu Przyrodników]
Blechnum spicant (L.) Roth - Podrzeń żebrowiec
Rodzina: Blechnaceae - Podrzeniowate
Synonimy: Osmunda spicant L.
Niem.: Rippenfarn; Gewohnlicher Rippenfarn
Morfologia: Paproć zawsze zielona, dorastająca do 50 cm wysokości. Liści poziomo rozłożone, dwojakiego rodzaju: płonne i zarodnionośne. Liście płonne są ciemnozielone, skórzaste i wąskolancetowate, ku szczytowi i nasadzie zwężone, długości 20-50 cm. Liście płonne są pojedynczo pierzaste, osadzone na krótkich ogonkach. Liście zarodnionośne wyrastają prosto z rozety, są proste, wzniesione, węższe i prawie dwa razy dłuższe niż liście płonne. Liście zarodnionośne szybko brunatnieją, nie zimują. Po spodniej stronie liści zarodnionośnych znajdują się dwie długie, równoległe do nerwu głównego brunatne kupki zarodni. Zarodniki dojrzewają od lipca do sierpnia.
Ekologia: Rośnie w widnych lasach liściastych, wilgotnych i cienistych borach sosnowych i mieszanych. Spotykany w buczynach, zwłaszcza kwaśnych oraz w lasach sosnowych, niekiedy w olsach torfowcowych. Występuje też na siedliskach antropogenicznych: większość stanowisk na Ziemi Lubuskiej i Łużycach znajduje się na skarpach rowów melioracyjnych. Preferuje siedliska półcieniste, świeże i średnio wilgotne, gleby piaszczyste, gliniaste, kwaśne, próchniczne.
Rozmieszczenie: Gatunek o zasięgu europejskim. Na rozproszonych stanowiskach występuje we wschodniej części Azji i na zachodnie terytoriach Ameryki Północnej. Rośnie głównie w środkowej i umiarkowanie-borealnej części Europy. Południowa granica zasięgu przebiega przez Hiszpanię, północne Włochy i Bałkany. W Polsce występuje najczęściej w południowej części kraju i w górach, na niżu rzadziej na rozproszonych stanowiskach.
Rodzaj Podrzeń (Blechnum) reprezentowany jest na świecie w obszarach tropikalnych i subtropikalnych przez około 200 gatunków. W Europie i w Polsce tylko jeden gatunek - podrzeń żebrowiec (Blechnum spicant).
Na terenie RDLP Zielona Góra występuje w rozproszeniu. Podawane są stanowiska z rejonu Krosna Odrzańskiego, Lubska, Nowej Soli, Szprotawy, Świebodzina, Zielonej Góry, Żagania i Żar.
Uwagi: Podlega ścisłej ochronie gatunkowej. Jest to jeden z najstarszych współcześnie żyjących gatunków roślin. Odciski liści tego gatunku znane są już z okresu górnej kredy.
[Zobacz także o tym gatunku w dziale "Poszukiwany/Poszukiwana" Lubuskiej kartoteki Przyrodniczej >>]
(c) Lubuski Klub Przyrodników. Tekst: Jolanta i Paweł Pawlaczyk, ryciny Kinga Gawrońska i Krzysztof Ziarnek.