[Opisy gatunków] [Strona główna programu] [Strona główna Lubuskiego Klubu Przyrodników]

Rozmiar: 7667 bajtówAdonis vernalis L. - Miłek wiosenny
Rodzina:Ranunculaceae - Jaskrowate
Niem.: Fruhlings Adonisroschen

Morfologia: Wieloletnia roślina zielna dorastająca do 30 cm wysokości. Łodyga wzniesiona, prosta, rzadziej rozgałęziona, gęsto ulistniona. Liście siedzące, 2-3 krotnie pierzastodzielne, podzielone na długie, równowąskie odcinki (łatki). Kwiaty duże, żółte, osadzone na szczycie łodygi. Kwiaty o średnicy 4-8 cm, działki kielicha zielone, przylegająco owłosione, korona o 10-20 błyszczących, złocistożółtych, całobrzegich płatkach. Owoc - jajowata niełupka, biało owłosiona.

Biologia: Kwitnie od drugiej połowy kwietnia do maja. Nasiona są zaopatrzone w elajosomy i rozsiewane przez mrówki.

Ekologia: Rośnie na obrzeżach widnych lasów sosnowych, na suchych łąkach i murawach kserotermicznych oraz w ciepłolubnych zaroślach na obrzeżach lasów. Występuje na suchych murawach, często razem z dzwonkiem syberyjskim (Campanula sibirica), wężymordem stepowym (Scorzonera purpurea) i goryczką krzyżową (Gentiana cruciata). Preferuje siedliska nasłonecznione, suche i świeże, umiarkowanie żyzne i żyzne, na glebach gliniastych i ilastych, o obczynie zasadowym, zasobnych w węglan wapnia.

Rozmieszczenie: Gatunek o zasięgu eurosyberyskim, obejmujący południowo-wschodnią część Europy i środkową Syberię. Zwarty zasięg występowania tego gatunku w Europie obejmuje Ukrainę i Bałkany. Na rozproszonych stanowiskach wystepuje od południowej Szwecji na północy, przez Danię, Polskę, środkowe i południowe Niemcy, północne Włochy, południową Francję po południową Hiszpanię na zachodzie.
W Polsce występuje rzadko na rozproszonych stanowiskach w zachodniej części oraz wzdłuż doliny Wisły i w południowej części kraju. Z terenu RDLP Zielona Góra w literaturze podawane były stanowiska tego gatunku z rejonu Gubina, Krosna Odrzańskiego i Żar.

Uwagi: Podlega ścisłej ochronie gatunkowej. Jest rośliną trującą i leczniczą. Często uprawiany jako surowiec dla przemysłu farmaceutycznego i w ogrodach jako roślina ozdobna.



(c) Lubuski Klub Przyrodników. Tekst: Jolanta i Paweł Pawlaczyk, ryciny Kinga Gawrońska i Krzysztof Ziarnek.