[Strona główna serwisu prawnego] [Strona główna LKP]
Źródło: Dziennik Ustaw 1976 nr 32, poz. 190
W imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA POLSKIEJ
RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
podaje do powszechnej wiadomości:
W dniu 16
listopada 1972 r. została przyjęta w Paryżu przez Konferencję Generalną
Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury na jej
siedemnastej sesji Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa
kulturalnego i naturalnego.
Po zaznajomieniu się z powyższą Konwencją Rada
Państwa uznała ją i uznaje za słuszną zarówno w całości, jak i każde z
postanowień w niej zawartych; oświadcza, że wymieniona Konwencja jest przyjęta,
ratyfikowana i potwierdzona, oraz przyrzeka, że będzie niezmiennie zachowywana.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej.
Dano w Warszawie dnia 6 maja 1976 roku.
L. S.
Przewodniczący Rady Państwa: H. Jabłoński
Ministerstwo Spraw
Zagranicznych: S. Olszowski
KONWENCJA
w sprawie ochrony światowego
dziedzictwa kulturalnego i naturalnego (Dz. U. Nr 32, 1976; poz. 190)
Konferencja Generalna Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania,
Nauki i Kultury, zebrana w Paryżu w dniach od 17 października do 21 listopada
1972 roku na swej siedemnastej sesji,
- stwierdzając, że dziedzictwu
kulturalnemu i naturalnemu coraz bardziej zagraża zniszczenie nie tylko wskutek
szkód wywoływanych przyczynami tradycyjnymi, lecz także wskutek przeobrażeń
społecznych i gospodarczych, które pogarszają sytuację przez zjawiska jeszcze
groźniejszych szkód lub zniszczeń,
- zważywszy, że uszkodzenie lub
unicestwienie jakiegokolwiek dobra należącego do dziedzictwa kulturalnego lub
naturalnego stanowi nieodwracalne zubożenie dziedzictwa wszystkich narodów
świata,
- zważywszy, że ochrona tego dziedzictwa na szczeblu krajowym jest
często niedostateczna ze względu na skalę środków, jakich ona wymaga, i
niewystarczalność zasobów gospodarczych, naukowych i technicznych kraju, na
którego terytorium znajduje się dobro podlegające ochronie,
- przypominając,
że akt konstytucyjny Organizacji przewiduje, iż będzie ona udzielała pomocy w
pielęgnowaniu, rozwijaniu i rozpowszechnianiu wiedzy, czuwając nad zachowaniem
ochrony światowego dziedzictwa oraz zalecając zainteresowanym narodom zawieranie
odpowiednich konwencji międzynarodowych,
- - zważywszy, że istniejące
międzynarodowe konwencje, zalecenia i rezolucje dotyczące ochrony dóbr
kulturalnych i naturalnych potwierdzają znaczenie, jakie ma dla wszystkich
narodów świata zachowanie tych unikalnych i niezastąpionych dóbr bez względu na
to, którego narodu są one własnością,
- - zważywszy, że niektóre z dóbr
dziedzictwa kulturalnego i naturalnego mają wyjątkowe znaczenie uzasadniające
konieczność ich zachowania, jako elementu światowego dziedzictwa całej
ludzkości,
- zważywszy, że wobec rozmiarów i wagi nowych niebezpieczeństw
zagrażających tym dobrom cała społeczność międzynarodowa powinna wziąć udział w
ochronie dziedzictwa kulturalnego i naturalnego o wyjątkowej powszechnej
wartości przez udzielanie zbiorowej pomocy, która nie zastępując działania
zainteresowanego Państwa, będzie je skutecznie uzupełniała,
zważywszy, że
niezbędne jest przyjęcie w tym celu nowych postanowień umownych, wprowadzających
skuteczny system zbiorowej ochrony dziedzictwa kulturalnego i naturalnego o
wyjątkowej powszechnej wartości, zorganizowany w sposób stały i w oparciu o
nowoczesne metody naukowe,
- postanowiwszy na swej szesnastej sesji, że
zagadnienie to powinno stać się przedmiotem konwencji międzynarodowej,
przyjmuje dnia szesnastego listopada 1972 roku niniejszą Konwencję.
I. Definicja dziedzictwa kulturalnego i naturalnego.
Art. 1.
W
rozumieniu niniejszej konwencji za "dziedzictwo kulturalne i naturalne" uważane
są:
- zabytki: dzieła architektury, dzieła monumentalnej rzeźby i malarstwa,
elementy i budowle o charakterze archeologicznym, napisy, groty i zgrupowania
tych elementów, mające wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia historii,
sztuki lub nauki,
- zespoły: budowli oddzielnych lub łącznych, które ze
względu na swą architekturę, jednolitość lub zespolenie z krajobrazem mają
wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia historii, sztuki lub nauki,
-
miejsca zabytkowe: dzieła człowieka lub wspólne dzieła człowieka i przyrody, jak
również strefy, a także stanowiska archeologiczne, mające wyjątkową powszechną
wartość z punktu widzenia historycznego, estetycznego, etnologicznego lub
antropologicznego.
Art. 2.
W rozumieniu niniejszej Konwencji za
"dziedzictwo naturalne" uważane są:
- pomniki przyrody utworzone przez
formacje fizyczne lub biologiczne albo zgrupowania takich formacji,
przedstawiające wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia estetycznego lub
naukowego,
- formacje geologiczne i fizjograficzne oraz strefy o ściśle
oznaczonych granicach, stanowiące siedlisko zagrożonych zagładą gatunków
zwierząt i roślin, mające wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia nauki
lub ich zachowania,
- miejsca lub strefy naturalne o ściśle oznaczonych
granicach, mające wyjątkową powszechną wartość z punktu widzenia nauki,
zachowania lub naturalnego piękna.
Art. 3.
Identyfikowanie i wyznaczanie
granic wszelkiego rodzaju dóbr, o których mowa w artykułach 1 i 2, należy do
każdego Państwa będącego Stroną niniejszej Konwencji, na którego terytorium one
się znajdują.
II. Ochrona krajowa i ochrona międzynarodowa dziedzictwa
kulturalnego i naturalnego.
Art. 4.
Każde Państwo będące stroną
niniejszej Konwencji uznaje, że na nim spoczywa w pierwszym rzędzie obowiązek
zapewnienia identyfikacji, ochrony, konserwacji, rewaloryzacji i przekazania
przyszłym pokoleniom dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, o którym mowa w
artykułach 1 i 2, znajdującego się na jego terytorium. Będzie się ono starało
spełnić ten obowiązek zarówno własnymi siłami, wykorzystując maksymalnie swoje
środki, jak również w razie konieczności, przy pomocy i współpracy
międzynarodowej, z których może korzystać w szczególności w dziedzinach
finansowej, artystycznej, naukowej i technicznej.
Art. 5.
W celu
zapewnienia możliwie najskuteczniejszej ochrony i konserwacji oraz możliwie
najbardziej aktywnej rewaloryzacji dziedzictwa kulturalnego i naturalnego
znajdującego się na ich terytorium Państwa będące Stronami niniejszej Konwencji
będą się starały w miarę możliwości i odpowiednio do warunków właściwych dla
każdego kraju:
a) prowadzić politykę ogólną zmierzającą do wyznaczenia
dziedzictwu kulturalnemu i naturalnemu odpowiedniej funkcji w życiu zbiorowym i
włączyć ochronę tego dziedzictwa do programów planowania ogólnego;
b)
ustanowić na swoim terytorium - jeżeli nie są jeszcze ustanowione - jedną lub
kilka służb ochrony, konserwacji i rewaloryzacji dziedzictwa kulturalnego i
naturalnego, posiadających odpowiedni personel i rozporządzających środkami
pozwalającymi na wykonywanie przypadających im zadań;
c) rozwijać studia i
badania naukowe i techniczne oraz doskonalić metody interwencyjne, które pozwolą
Państwu sprostać niebezpieczeństwom zagrażającym jego dziedzictwu kulturalnemu i
naturalnemu;
d) przedsiębrać odpowiednie środki prawne, naukowe, techniczne,
administracyjne i finansowe w celu identyfikacji, ochrony, konserwacji,
rewaloryzacji i ożywiania lub odtwarzania tego dziedzictwa; oraz
e) popierać
powstawanie lub rozwój krajowych albo regionalnych ośrodków kształcenia w
dziedzinie ochrony, konserwacji i rewaloryzacji dziedzictwa kulturalnego i
naturalnego oraz zachęcać do podejmowania badań naukowych w tej dziedzinie.
Art. 6.
1. Przy całkowitym poszanowaniu suwerenności Państw, na których
terytorium znajduje się dziedzictwo kulturalne i naturalne wymienione w
artykułach 1 i 2, i nie naruszając praw rzeczowych do tego dziedzictwa
wynikających z ustawodawstwa krajowego Państwa będące Stronami niniejszej
Konwencji uznają, że stanowi ono dziedzictwo powszechne, w którego ochronie ma
obowiązek współdziałać cała społeczność międzynarodowa.
2. Państwa będące
Stronami zobowiązują się zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji udzielić
pomocy przy identyfikacji, ochronie, konserwacji i rewaloryzacji dziedzictwa
kulturalnego i naturalnego, o którym mowa w artykule 11 ustępy 2 i 4, jeżeli
Państwo, na którego terytorium dziedzictwo to znajduje się, o nią się ubiega.
3. Każde Państwo będące Stroną niniejszej Konwencji zobowiązuje się nie
podejmować świadomie żadnych działań mogących wyrządzić bezpośrednio lub
pośrednio szkodę dziedzictwu kulturalnemu i naturalnemu, o którym mowa w
artykułach 1 i 2, znajdującemu się na terytorium innych Państw będących Stronami
niniejszej Konwencji.
Art. 7.
W rozumieniu niniejszej Konwencji za
międzynarodową ochronę dziedzictwa kulturalnego i naturalnego uważane jest
ustanowienie systemu współpracy i pomocy międzynarodowej, mającego na celu
udzielanie Państwom będącym Stronami Konwencji pomocy w ich wysiłkach
podejmowanych w celu zachowania i zidentyfikowania tego dziedzictwa.
III.
Międzynarodowy Komitet Ochrony Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i
Naturalnego.
Art. 8.
1. Tworzy się przy Organizacji Narodów
Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury Międzyrządowy Komitet Ochrony
Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego o Wyjątkowej Powszechnej Wartości zwany
"Komitetem Dziedzictwa Światowego". Składa się on z 15 Państw będących Stronami
Konwencji, wybieranych przez Państwa będące Stronami Konwencji zebrane na
Zgromadzeniu Ogólnym podczas sesji zwyczajnych Konferencji Generalnej
Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury. Liczba Państw
będących członkami Komitetu zostanie zwiększona do 21, począwszy od sesji
zwyczajnej Konferencji Generalnej, która odbędzie się po wejściu w życie
niniejszej Konwencji w stosunku do co najmniej 40 Państw.
2. Wybór członków
Komitetu powinien zapewnić sprawiedliwą reprezentację różnych regionów i kultur
świata.
3. W posiedzeniach Komitetu biorą udział z głosem doradczym jeden
przedstawiciel Międzynarodowego Ośrodka Studiów nad Ochroną i Restauracją Dóbr
Kultury (Ośrodek rzymski), jeden przedstawiciel Międzynarodowej Rady Ochrony
Zabytków i Miejsc Historycznych (ICOMOS) i jeden przedstawiciel Międzynarodowej
Unii Ochrony Przyrody i jej Zasobów (UICN), do których na wniosek Państw
będących Stronami Konwencji, zebranych na Zgromadzeniu Ogólnym podczas sesji
zwyczajnej Konferencji Generalnej Organizacji Narodów Zjednoczonych dla
Wychowania, Nauki i Kultury, mogą przyłączyć się przedstawiciele innych
organizacji międzyrządowych i pozarządowych, mających podobne cele.
Art. 9.
1. Państwa będące członkami Komitetu Dziedzictwa Światowego sprawują swój
mandat do końca sesji zwyczajnej Konferencji Generalnej, podczas której zostały
wybrane, do końca trzeciej kolejnej sesji zwyczajnej.
2. Jednakże mandat
jednej trzeciej części członków wyznaczonych w pierwszych wyborach upłynie z
końcem pierwszej kolejnej sesji zwyczajnej Konferencji Generalnej, następującej
po tej, podczas której zostali oni wybrani, mandat zaś drugiej trzeciej części
członków wybranych w tym samym czasie upłynie z końcem drugiej kolejnej sesji
zwyczajnej Konferencji Generalnej, następującej po tej, podczas której zostali
oni wybrani. Nazwy tych członków zostaną ustalone w drodze losowania przez
Przewodniczącego Konferencji Generalnej po pierwszych wyborach.
3. Państwa
będące członkami Komitetu wybierają na swych przedstawicieli osoby
wykwalifikowane w zakresie dziedzictwa kulturalnego lub dziedzictwa naturalnego.
Art. 10.
1. Komitet Dziedzictwa Światowego uchwala swój regulamin
wewnętrzny.
2. Komitet może w każdym czasie zaprosić na swe posiedzenie
organizacje publiczne lub prywatne, jak też osoby prywatne w celu zasięgnięcia
ich opinii w poszczególnych sprawach.
3. Komitet może powoływać takie organy
doradcze, jakie uzna za konieczne do wykonywania swych zadań.
Art. 11.
1. Każde Państwo będące stroną niniejszej Konwencji przedstawia Komitetowi
Dziedzictwa Światowego, w miarę wszelkich możliwości, wykaz dóbr dziedzictwa
kulturalnego i naturalnego, znajdujących się na jego terytorium i zasługujących
na wpisanie na listę przewidzianą w ustępie 2 niniejszego artykułu. Wykaz ten,
którego nie uważa się za wyczerpujący, powinien zawierać dokumentację dotyczącą
miejsca położenia tych dóbr i znaczenia, jakie one przedstawiają.
2. Na
podstawie wykazów przedstawionych przez Państwa w wykonaniu ustępu 1 Komitet
ustala, aktualizuje i rozpowszechnia pod mianem "Listy dziedzictwa światowego"
wykaz dóbr dziedzictwa kulturalnego i dziedzictwa naturalnego określonych w
artykułach 1 i 2 niniejszej Konwencji, które uznaje za mające wyjątkową
powszechną wartość na podstawie kryteriów ustalonych przez siebie.
Zaktualizowane listy powinny być rozpowszechniane co najmniej raz na dwa lata.
3. Wpisanie dobra na listę dziedzictwa światowego może nastąpić tylko za
zgodą zainteresowanego Państwa. Wpisanie na listę dobra znajdującego się na
terytorium, do którego rości sobie prawo suwerenności lub jurysdykcji kilka
Państw, w niczym nie przesądza praw uczestników sporu.
4. Komitet ustala,
aktualizuje i rozpowszechnia, ilekroć tego wymagają okoliczności, pod mianem
"Listy dziedzictwa światowego w niebezpieczeństwie" wykaz dóbr znajdujących się
na liście dziedzictwa światowego, dla których ocalenia konieczne jest podjęcie
wielkich robót i co do których wniesiono prośbę o pomoc zgodnie z niniejszą
Konwencją. Lista ta powinna zawierać kosztorys operacji. Na liście tej mogą
znajdować się jedynie dobra dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, które są
zagrożone poważnym i ściśle określonym niebezpieczeństwem, jak groźba
unicestwienia wskutek przyśpieszonego rozpadu, projekty wielkich robót
publicznych albo prywatnych, szybki rozwój miast i turystyki, zniszczenia
spowodowane zmianą wykorzystania lub własności gruntu, głębokie zmiany z
nieznanych przyczyn, opuszczenie z jakiegokolwiek powodu, wybuch lub groźba
wybuchu konfliktu zbrojnego, kataklizmy i klęski żywiołowe, wielkie pożary,
trzęsienia ziemi, obsuwanie się terenu, wybuchy wulkanów, zmiana poziomu wód,
powodzie, przypływy morza. W każdej chwili, w razie nagłej potrzeby, Komitet
może dokonać nowego wpisu na listę dziedzictwa światowego w niebezpieczeństwie i
podać to bezzwłocznie do publicznej wiadomości.
5. Komitet ustala kryteria,
na podstawie których dobro dziedzictwa kulturalnego i naturalnego może być
wpisane na listy wymienione w ustępach 2 i 4 niniejszego artykułu.
6. Przed
odrzuceniem wniosku o wpisanie na jedną z dwóch list wymienionych w ustępach 2 i
4 niniejszego artykułu Komitet zasięga opinii Państwa będącego Stroną, na
którego terytorium znajduje się dane dobro dziedzictwa kulturalnego lub
naturalnego.
7. Komitet w porozumieniu z zainteresowanymi Państwami
koordynuje i popiera studia i badania potrzebne do ustalenia list, o których
mowa o ustępach 2 i 4 niniejszego artykułu.
Art. 12.
Fakt, że pewne
dobro dziedzictwa kulturalnego i naturalnego nie zostało wpisane na jedną z
list, o których mowa w artykule 11 ustępy 2 i 4, nie będzie oznaczać w żadnym
wypadku, że dobro to nie ma wyjątkowej powszechnej wartości z punktu widzenia
innych celów niż wynikające z wpisania na te listy.
Art. 13.
1. Komitet
Dziedzictwa Światowego przyjmuje i rozpatruje wnioski o pomoc międzynarodową
składane przez Państwa będące Stronami niniejszej Konwencji w zakresie
dotyczącym dóbr dziedzictwa kulturalnego i naturalnego znajdujących się na ich
terytorium i wpisanych lub zasługujących na wpisanie na listy, o których mowa w
artykule 11 ustępy 2 i 4. Przedmiotem tych wniosków może być ochrona,
konserwacja, rewaloryzacja i ożywianie lub odtwarzanie tych dóbr.
2.
Przedmiotem wniosków o pomoc międzynarodową na podstawie ustępu 1 niniejszego
artykułu może być także identyfikacja dziedzictwa kulturalnego i naturalnego
określonego w artykułach 1 i 2, jeżeli wstępne badania pozwoliły stwierdzić, że
prowadzenie dalszych badań jest celowe.
3. Komitet decyduje, jaki bieg
należy nadać tym wnioskom, określa w razie potrzeby rodzaj i zakres swej pomocy
i upoważnia do zawarcia w jego imieniu niezbędnych porozumień z zainteresowanym
rządem.
4. Komitet określa kolejność swych interwencji. Czyni to, biorąc pod
uwagę znaczenie dóbr wymagających zabezpieczenia dla światowego dziedzictwa
kulturalnego i naturalnego, konieczność zapewnienia pomocy międzynarodowej
najbardziej reprezentatywnym dziełom przyrody lub geniuszu i historii narodów
świata, jak również pilność podjęcia robót, a także rozmiary zasobów Państw, na
których terytorium znajdują się zagrożone dobra, a w szczególności w jakiej
mierze Państwa te są w stanie zapewnić ochronę tych dóbr własnymi środkami.
5. Komitet ustala, aktualizuje i rozpowszechnia listę dóbr, co do których
udzielono pomocy międzynarodowej.
6. Komitet decyduje o wykorzystaniu
zasobów Funduszu utworzonego w myśl artykułu 15 niniejszej Konwencji. Stara się
on o znalezienie środków zwiększenia tego Funduszu i podejmuje w tym celu
wszelkie stosowne kroki.
7. Komitet współdziała z organizacjami
międzynarodowymi i krajowymi, rządowymi i pozarządowymi, mającymi cele podobne
do celów niniejszej Konwencji. W celu wprowadzenia w życie swych programów i
realizacji swych projektów Komitet może zwrócić się do tych organizacji, a w
szczególności do Międzynarodowego Ośrodka Studiów nad Ochroną i Restauracją Dóbr
Kultury (Ośrodka rzymskiego), do Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków i Miejsc
Historycznych (ICOMOS) oraz do Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej
Zasobów (UICN), jak również do innych organizacji publicznych lub prywatnych
oraz do osób prywatnych.
8. Decyzje Komitetu są podejmowane są większością
dwóch trzecich członków obecnych i głosujących. Quorum stanowi większość
członków Komitetu.
Art. 14
1. Komitet Dziedzictwa Światowego ma do
pomocy sekretariat mianowany przez Dyrektora Generalnego Organizacji Narodów
Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury.
2. Dyrektor Generalny
Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, korzystając w
możliwie najszerszej mierze z usług Międzynarodowego Ośrodka Studiów nad Ochroną
i Restauracją Dóbr Kultury (Ośrodek rzymski), Międzynarodowej Rady Ochrony
Zabytków i Miejsc Historycznych (ICOMOS) oraz Międzynarodowej Unii Ochrony
Przyrody i Jej Zasobów (UICN) w zakresie ich właściwości i możliwości,
przygotowuje dokumentację Komitetu, porządek dzienny jego posiedzeń i zapewnia
wykonanie jego postanowień.
IV. Fundusz Ochrony Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego.
Art. 15.
1. Tworzy się fundusz ochrony światowego dziedzictwa
kulturalnego i naturalnego pod nazwą "Fundusz Dziedzictwa Światowego".
2.
Fundusz jest utworzony z funduszy przekazanych stosownie do postanowień
regulaminu finansowego Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i
Kultury.
3. Środki finansowe Funduszu powstają z:
a) obowiązków i
dobrowolnych składek Państw będących Stronami niniejszej Konwencji,
b)
wpłat, darów i zapisów czynionych przez:
(i) inne Państwa,
(ii)
Organizację Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, inne
organizacje należące do systemu Narodów Zjednoczonych, w szczególności Program
Rozwoju Narodów Zjednoczonych, oraz inne organizacje międzyrządowe,
(iii)
organizacje publiczne lub prywatne albo osoby prywatne,
c) odsetek
przypadających od sum Funduszu,
d) dochodów ze zbiórek pieniężnych i wpływów
z imprez organizowanych na rzecz Funduszu oraz
e) wszelkich innych
przychodów przewidzianych w regulaminie, który uchwali Komitet Dziedzictwa
Światowego.
4. Składki na rzecz Funduszu i inne formy pomocy udzielanej
Komitetowi mogą być wykorzystane wyłącznie na cele określone przez Komitet.
Komitet może przyjmować wpłaty przeznaczone na realizację pewnego tylko programu
lub odrębnego projektu pod warunkiem, że uprzednio podjął on decyzję o
realizacji tego programu lub projektu. Wpłatom na Fundusz nie mogą towarzyszyć
żadne warunki polityczne.
Art. 16.
1. Niezależnie od wszelkich dodatkowych wpłat dobrowolnych
Państwa będące Stronami niniejszej Konwencji zobowiązują się wpłacać regularnie
co dwa lata na Fundusz Dziedzictwa Światowego składki, których wysokość,
obliczona według jednakowej stawki procentowej dla wszystkich Państw, zostanie
uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne Państw będących Stronami Konwencji,
zebranych podczas sesji Konferencji Generalnej Organizacji Narodów Zjednoczonych
dla Wychowania, Nauki i Kultury. Ta uchwała Zgromadzenia Ogólnego wymaga
większości głosów obecnych i głosujących Państw będących Stronami, które nie
złożyły oświadczenia przewidzianego w ustępie 2 niniejszego artykułu. W żadnym
wypadku składka obowiązkowa Państw będących Stronami Konwencji nie może
przekroczyć 1% ich składki do budżetu zwyczajnego Organizacji Narodów
Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury.
2. Jednakże każde Państwo, o
którym mowa w artykule 31 lub 32 niniejszej Konwencji, może w chwili składania
swych dokumentów ratyfikacyjnych, dokumentów przyjęcia lub przystąpienia złożyć
oświadczenie, że nie będzie związane postanowieniami ustępu 1 niniejszego
artykułu.
3. Państwo będące stroną Konwencji, które złożyło oświadczenie
przewidziane w ustępie 2 niniejszego artykułu, może w każdej chwili wycofać to
oświadczenie w drodze zawiadomienia o tym Dyrektora Generalnego Organizacji
Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury. Jednakże wycofanie
oświadczenia będzie miało skutek w zakresie składek obowiązkowych należnych od
tego Państwa dopiero od daty najbliższego Zgromadzenia Ogólnego Państw będących
Stronami niniejszej Konwencji.
4. Aby Komitet mógł zaplanować swą
działalność w sposób skuteczny, składki Państw będących Stronami niniejszej
Konwencji, które złożyły oświadczenie przewidziane w ustępie 2 niniejszego
artykułu, powinny być uiszczane regularnie, przynajmniej co dwa lata, i nie
powinny być niższe od składek, jakich dokonywałoby dane Państwo, gdyby było
związane postanowieniami ustępu 1 niniejszego artykułu.
5. Żadne Państwo
będące Stroną Konwencji, zalegające z wpłatą składek obowiązkowych lub
dobrowolnych za bieżący i poprzedni rok kalendarzowy, nie może być wybrane na
członka Komitetu Dziedzictwa Światowego. Postanowienie to nie ma zastosowania
podczas pierwszych wyborów. Mandat takiego Państwa, będącego już członkiem
Komitetu, wygasa z chwilą wyborów przewidzianych w artykule 8 ustęp 1 niniejszej
Konwencji.
Art. 17.
Państwa będące Stronami niniejszej Konwencji
przewidują lub popierają tworzenie fundacji lub publicznych i prywatnych
stowarzyszeń krajowych mających na celu zachęcenie do dokonywania darów na rzecz
ochrony dziedzictwa kulturalnego i naturalnego określonego w artykułach 1 i 2
niniejszej Konwencji.
Art. 18.
Państwa będące Stronami niniejszej
Konwencji współdziałają w akcjach zbiórek międzynarodowych, organizowanych pod
auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury na
rzecz Funduszu Dziedzictwa Światowego. Ułatwiają one zbiórki organizowane w tym
celu przez organizacje wymienione w artykule 15 ustęp 3.
V. Warunki i tryb
udzielania pomocy międzynarodowej.
Art. 19.
Każde Państwo będące Stroną
niniejszej Konwencji może zwracać się z prośbą o udzielenie pomocy
międzynarodowej na rzecz dóbr dziedzictwa kulturalnego i naturalnego o
wyjątkowej powszechnej wartości, znajdujących się na jego terytorium. Załączy
ono do wniosku dane informacyjne i dokumenty przewidziane w artykule 21, którymi
rozporządza, potrzebne Komitetowi do powzięcia decyzji.
Art. 20.
Z
zastrzeżeniem postanowień artykułu 13 ustęp 2, artykułu 22 punkt (c) oraz
artykułu 23 pomoc międzynarodowa przewidziana w niniejszej Konwencji może być
udzielona jedynie na rzecz tych dóbr dziedzictwa kulturalnego i naturalnego,
które Komitet Dziedzictwa Światowego postanowił lub postanawia wpisać na jedną z
list, o których mowa w artykule 11 ustępy 2 i 4.
Art. 21.
1. Komitet
Dziedzictwa Światowego określa procedurę rozpatrywania wniosków o udzielenie
pomocy międzynarodowej, do której udzielenia jest powołany, a w szczególności
ustala dane, jakie powinny być zamieszczone we wniosku, który powinien zawierać
opis zamierzonej operacji i niezbędnych robót oraz ich kosztorys i wskazywać
stopień ich pilności oraz przyczyny, z których powodu Państwo składające wniosek
nie może ponieść całości wydatków z własnych środków. W każdym wypadku, gdy to
jest możliwe, wnioski powinny być poparte opinią rzeczoznawców.
2. Wnioski o
pomoc złożone w związku z klęskami żywiołowymi lub katastrofami, ze względu na
konieczność możliwie natychmiastowego podjęcia prac, powinny być przez Komitet
rozpatrywane bezzwłocznie i z pierwszeństwem przed innymi; Komitet powinien
rozporządzać funduszami rezerwowymi przeznaczonymi na tego rodzaju wypadki.
3. Przed podjęciem decyzji Komitet przeprowadza badania i konsultacje, które
uzna za niezbędne.
Art. 22.
Pomoc udzielana przez Komitet Dziedzictwa
Światowego może przybrać następujące formy:
a) studia nad zagadnieniami
artystycznymi, naukowymi i technicznymi związanymi z ochroną, konserwacją,
rewaloryzacją i ożywianiem lub odtwarzaniem dziedzictwa kulturalnego i
naturalnego, określonego w artykule 11 ustępy 2 i 4 niniejszej Konwencji.
b)
skierowanie rzeczoznawców, techników i wykwalifikowanych robotników do czuwania
nad należytym wykonaniem zatwierdzonego projektu,
c) kształcenie
specjalistów wszelkich szczebli w dziedzinie identyfikacji, ochrony,
konserwacji, rewaloryzacji i ożywiania lub odtwarzania dziedzictwa kulturalnego
i naturalnego,
d) dostarczanie urządzeń, którymi zainteresowane Państwo nie
dysponuje lub których nie jest w stanie nabyć,
e) udzielanie pożyczek nisko
oprocentowanych lub nie oprocentowanych, które mogą być spłacane na warunkach
długoterminowych,
f) przyznawanie subwencji bezzwrotnych w wyjątkowych i
szczególnie uzasadnionych wypadkach.
Art. 23.
Komitet Dziedzictwa
Światowego może również udzielać pomocy międzynarodowej krajowym lub regionalnym
ośrodkom kształcenia specjalistów wszelkich szczebli w dziedzinie identyfikacji,
ochrony, konserwacji, rewaloryzacji i ożywiania lub odtwarzania dziedzictwa
kulturalnego i naturalnego.
Art. 24.
Pomoc międzynarodowa w poważnym
zakresie może być udzielona tylko po szczegółowych badaniach naukowych,
gospodarczych i technicznych. Badania te powinny opierać się na najbardziej
nowoczesnych metodach ochrony, konserwacji, rewaloryzacji i ożywiania lub
odtwarzania dziedzictwa kulturalnego i naturalnego i powinny odpowiadać celom
niniejszej Konwencji.
Badania powinny również mieć za zadanie poszukiwanie
środków racjonalnego wykorzystania zasobów będących w dyspozycji
zainteresowanego Państwa.
Art. 25.
Finansowanie niezbędnych robót
powinno w zasadzie tylko częściowo obciążać społeczność międzynarodową. Udział
Państwa, które korzysta z pomocy międzynarodowej, powinien stanowić istotną
część środków przeznaczonych na realizację każdego programu lub projektu, chyba
że środki tego Państwa na to nie pozwalają.
Art. 26.
Komitet Dziedzictwa
Światowego i Państwo korzystające z jego pomocy ustalają w zawartym między nimi
porozumieniu warunki, na jakich będzie wykonywany program lub projekt, na
którego realizację udziela się pomocy międzynarodowej zgodnie z niniejszą
Konwencją. Na Państwie korzystającym z tej pomocy spoczywa obowiązek
kontynuowania ochrony, konserwacji i rewaloryzacji dóbr w ten sposób
uratowanych, zgodnie z warunkami ustalonymi w porozumieniu.
VI. Programy oświatowe.
Art. 27.
1. Państwa będące Stronami niniejszej Konwencji będą się starały
wszelkimi właściwymi środkami, a w szczególności przez ustalanie odpowiednich
programów oświatowych i informacyjnych, wzmacniać w swoich społeczeństwach
poszanowanie i przywiązanie do dziedzictwa kulturalnego i naturalnego,
określonego w artykułach 1 i 2 niniejszej Konwencji.
2. Zobowiązują się one
równie szeroko informować społeczeństwo o niebezpieczeństwach, jakie zagrażają
temu dziedzictwu, i o działaniach podjętych w zastosowaniu niniejszej Konwencji.
Art. 28.
Państwa będące Stronami niniejszej Konwencji, które korzystają
z pomocy międzynarodowej stosownie do postanowień Konwencji, podejmują niezbędne
środki w celu rozpowszechnienia wiadomości o znaczeniu dóbr, na które ta pomoc
została przeznaczona, i o roli, jaką ta pomoc odegrała.
VII. Sprawozdania.
Art. 29.
1. Państwa będące Stronami niniejszej
Konwencji informują w okresowych sprawozdaniach, które będą przedstawiane
Konferencji Generalnej Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i
Kultury, w terminach i w formie przez nią określonych, o przepisach ustaw i
innych aktów prawnych oraz o innych podjętych przez nie środkach w celu
zastosowania niniejszej Konwencji, jak również o doświadczeniach uzyskanych w
tej dziedzinie.
2. Sprawozdania te będą podane do wiadomości Komitetowi
Dziedzictwa Światowego.
3. Komitet składa sprawozdanie ze swej działalności
na każdej sesji zwyczajnej Konferencji Generalnej Organizacji Narodów
Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury.
VIII. Postanowienia końcowe.
Art. 30.
Niniejsza Konwencja została sporządzona w językach: angielski,
arabskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjski, przy czym wszystkie te teksty są
jednakowo autentyczne.
Art. 31.
1. Niniejsza Konwencja podlega
ratyfikacji lub przyjęciu przez Państwa będące członkami Organizacji Narodów
Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury zgodnie z ich procedurą
konstytucyjną.
2. Dokumenty ratyfikacyjne lub dokumenty przyjęcia będą
składane Dyrektorowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla
Wychowania, Nauki i Kultury.
Art. 32.
1. Niniejsza Konwencja jest
otwarta do przystąpienia dla wszystkich Państw nie będących członkami
Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, które zostaną
zaproszone do przystąpienia przez Konferencję Generalną Organizacji.
2.
Przystąpienie następuje przez złożenie dokumentu przystąpienia Dyrektorowi
Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury.
Art. 33.
Niniejsza Konwencja wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy
od dnia złożenia dwudziestego dokumentu ratyfikacyjnego, dokumentu przyjęcia lub
przystąpienia, lecz jedynie w stosunku do Państw, które w tym dniu lub wcześniej
złożyły swoje dokumenty ratyfikacyjne, dokumenty przyjęcia lub przystąpienia. W
stosunku do każdego innego Państwa wejdzie ona w życie po upływie trzech
miesięcy od dnia złożenia przez to Państwo dokumentu ratyfikacyjnego, dokumentu
przyjęcia lub przystąpienia.
Art. 34.
Do Państw, będących Stronami
niniejszej Konwencji, o ustroju konstytucyjnym federalnym lub niejednolitym,
stosuje się następujące postanowienia:
a) jeśli chodzi o postanowienia
niniejszej Konwencji, których wykonanie zależy od wydania aktu ustawodawczego
przez federalną lub centralną władzę ustawodawczą, obowiązki rządu federalnego
lub centralnego są takie same jak obowiązki Państw Stron nie będących państwami
federalnymi,
b) jeśli chodzi o postanowienia niniejszej Konwencji, których
wykonanie zależy od wydania aktu ustawodawczego przez władzę ustawodawczą
każdego ze stanów, krajów, prowincji lub kantonów, wchodzących w skład
federacji, które na podstawie zasad konstytucyjnych federacji nie są obowiązane
do podejmowania kroków ustawodawczych, rząd federalny poda te postanowienia z
przychylną opinią do wiadomości właściwym władzom stanów, krajów, prowincji lub
kantonów.
Art. 35.
1. Każde Państwo będące Stroną niniejszej Konwencji
będzie mogło wypowiedzieć niniejszą Konwencję.
2. Wypowiedzenie będzie
notyfikowane na piśmie dokumentem złożonym Dyrektorowi Generalnemu Organizacji
Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury.
3. Wypowiedzenie
nabierze mocy po upływie dwunastu miesięcy od dnia otrzymania dokumentu
wypowiedzenia. Nie zmieni ono w niczym zobowiązań finansowych przyjętych przez
Państwo wypowiadające, aż do dnia w którym nabierze mocy.
Art. 36.
Dyrektor Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i
Kultury informował Państwa będące członkami Organizacji, Państwa nie będące
członkami Organizacji, o których mowa w artykule 32, jak również Organizację
Narodów Zjednoczonych, o złożeniu wszelkich dokumentów ratyfikacyjnych,
dokumentów przyjęcia lub przystąpienia, wymienionych w artykułach 31 i 32, jak
również o wypowiedzeniach przewidzianych w artykule 35.
Art. 37.
1.
Niniejsza Konwencja będzie mogła być zrewidowana przez Konferencję Generalną
Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury. Jednakże
zrewidowany tekst będzie obowiązywał tylko te Państwa, które staną się Stronami
konwencji wprowadzającej rewizję.
2. Jeżeli Konferencja Generalna przyjmie
nową konwencję wprowadzającą całkowitą lub częściową rewizję niniejszej
Konwencji oraz jeżeli nowa konwencja nie będzie stanowić inaczej, niniejsza
Konwencja przestanie być otwarta do ratyfikacji, przyjęcia lub przystąpienia
począwszy od daty wejścia w życie nowej konwencji wprowadzającej rewizję.
Art. 38.
Zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych niniejsza
Konwencja zostanie zarejestrowana w Sekretariacie Organizacji Narodów
Zjednoczonych na wniosek Dyrektora Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych
dla Wychowania, Nauki i Kultury.
Sporządzono w Paryżu, dnia dwudziestego trzeciego listopada 1972 roku, w dwóch oryginalnych egzemplarzach, podpisanych przez Przewodniczącego Konferencji Generalnej zebranej na swej siedemnastej sesji oraz przez Dyrektora Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury, które będą złożone w archiwum Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury i których uwierzytelnione odpisy będą przekazane wszystkim Państwom, o których mowa w artykułach 31 i 32, oraz Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Powyższy tekst jest autentycznym tekstem Konwencji przyjętej w należyty
sposób przez Konferencję Generalną Organizacji Narodów Zjednoczonych dla
Wychowania, Nauki i Kultury na jej siedemnastej sesji, która odbyła się w Paryżu
i która została ogłoszona za zamkniętą dnia dwudziestego pierwszego listopada
1972 roku.
NA DOWÓD CZEGO złożyli swoje podpisy dnia dwudziestego trzeciego
listopada 1972 roku.
Przewodniczący Konferencji Generalnej
TORU
HAGUIWARA
Dyrektor Generalny
RENE MAHEU
[Strona główna serwisu prawnego] [Strona główna LKP]