Leżący 3 km na południe od Górzycy rezerwat "Pamięcin" powstał w roku 1972. Powołany został w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych zbiorowisk roślinności stepowej. Powierzchnia rezerwatu wynosi 2,65 ha. Obecnie istnieje projekt objęcia ochroną terenów sąsiednich o powierzchni 9,15 ha. Po jego zatwierdzeniu, co prawdopodobnie nastąpi jeszcze w tym roku, łącznie ochronie podlegać będzie 11,80 ha.
Obszar tak rozumianego rezerwatu obejmuje kilka głębokich wąwozów wcinających się w krawędzie pradoliny Odry. Zbocza wąwozów o wystawie zachodniej, południowo-zachodniej i południowej porasta roślinność kserotermiczna zdominowana przez murawy ostnicowe z ostnicą włosowatą i ostnicą Jana, pajęcznicą liliowatą i wieloma innymi rzadkimi gatunkami.
Rezerwat jest jednym z cenniejszych rezerwatów roślinności stepowej Polski Zachodniej i drugim po rezerwacie Bielinek tego typu obiektem nad Środkową Odrą. Do niedawna stanowił jedyny objęty ochroną fragment muraw w rejonie Ujścia Warty. Obecnie, po utworzeniu w roku 1997 obszaru chronionego Lubuskiego Klubu Przyrodników "Owczary" oraz szeregu użytków ekologicznych, które objęły ochroną ponad 70 ha tego typu środowisk, znaczenie rezerwatu jest niewątpliwie mniejsze. jednak spośród obiektów chroniących murawy tego terenu jest on nadal formą o najwyższym statusie.
W latach 1999 - 2000 w ramach działalności Lubuskiego Klubu Przyrodników na terenie rezerwatu prowadzono badania przygotowujące plan ochrony obiektu. Stwierdzono 175 gatunków roślin naczyniowych, co z uwagi na niewielką powierzchnię jest liczbą znaczną. Flora była bardzo zróżnicowana, stwierdzone gatunki należały do 46 rodzin - najliczniej reprezentowane były oczywiście trawy których opisano tu 25 gatunków.
Najuboższymi zbiorowiskiami kserotermicznymi badanego terenu są zespoły lepnicy wąskopłatkowej i kostrzewy piaskowej oraz szczotlichy siwej. Reprezentują roślinność o charakterze pionierskim, występującą na stokach o południowej bądź zachodniej wystawie, w miejscach o luźnej, piaszczysto-żwirowej glebie, miejscami na całkowicie odsłoniętym podłożu.
Dominującym zbiorowiskiem murawowym na stokach o wystawie południowej, zachodniej lub południowo zachodniej, reprezentującym typowe, charakterystyczne dla rezerwatu oraz rejonu Górzycy murawy ostnicowe jest zespół pięciornika piaskowego i ostnicy włosowatej. W stosunku do zbiorowisk opisywanych wcześniej zajmuje on siedliska bogatsze, z większym udziałem części gliniastych i próchnicy w glebie.
Na siedliskach najżyźniejszych, w dolinkach wąwozów, płaskich wyniesieniach lub na zboczach o wystawie północnej i wschodniej zbiorowiska te przechodzą w zbiorowiska zdominowane przez kłosownicę pierzastą i rajgras, aczkolwiek także z dużym udziałem gatunków kserotermicznych.
Duże powierzchnie zajmują zarośla tarniny i głogów, miejscami ze znaczącą domieszką wiązu polnego, cechujące się znaczną dynamiką i wkraczające na siedliska dotychczas zajmowane przez otwarte murawy kserotermiczne oraz zbiorowiska leśne z dominacją sosny lub dębu szypułkowego.
Na terenie rezerwatu prowadzono także badania faunistyczne. Stwierdzono 26 gatunków motyli dziennych. Trzy spośród nich - modraszek agestis, modraszek korydon i powszelatek brunatek, to gatunki charakterystyczne dla środowisk kserotermicznych. Podobnie, spośród stwierdzonych tu 15 gatunków prostoskrzydłych, aż 6 to gatunki występujące wyłącznie w środowiskach kserotermicznych. Murawy kserotermiczne nie są środowiskiem sprzyjającym ślimakom, dlatego występują tu tylko nieliczne, wyspecjalizowane gatunki - poczwarówka pospolita, wałkówka trójzębna czy ślimak żeberkowany. Na uwagę zasługuje występowanie ślimaka żeberkowanego, uważanego za gatunek ginący. Populacja w rezerwacie Pamięcin jest najliczniejszą populacją tego gatunku w dolinie Odry. Na terenie rezerwatu brak także miejsc regularnego rozrodu płazów. Mimo to dość często spotyka się tu ropuchę szarą i żabę trawną, a sporadycznie obserwowano również kumaka nizinnego. Jedynym występującym tu gadem była jaszczurka zwinka. Bardzo bogata jest za to awifauna. W roku 2000 gniazdowało tu 32 gatunki ptaków. Dominowały gatunki związane z zakrzewieniami lub zadrzewieniami w młodych stadiach sukcesji - piecuszek, pokrzewki, zaganiacz, dzwoniec, turkawka i inne. Fauna ssaków rezerwatu liczy 11 gatunków.
W przeszłości obszar rezerwatu był niewątpliwie użytkowany rolniczo, jeszcze w latach 60-tych prowadzono tu ekstensywny wypas zwierząt gospodarskich. Dnem wąwozu biegła wówczas uczęszczana droga wiodąca do Pamięcina, natomiast zbocza były całkowicie porośnięte roślinnością murawową. Zmiany w strukturze roślinności jakie nastąpiły na przestrzeni niespełna 30 lat od chwili objęcia terenu ścisłą ochroną, stanowią doskonałą ilustrację olbrzymiej dynamiki i tempa procesów sukcesji roślinności na pozbawionych czynnika hamującego tę sukcesję obszarach. Obecnie prawie połowę powierzchni dawnego rezerwatu ścisłego, a także terenów przylegających, proponowanych do ochrony i prawdopodobnie użytkowanych nieco dłużej, porastają zarośla tarniny, głogów i wiązu polnego reprezentujące różne stadia sukcesji. Zaprzestanie wypasu przyczyniło się również do przekształcenia składu gatunkowego muraw, np. rozwoju zbiorowisk trawiastych z dominacją rajgrasu wyniosłego, a także stopniowej eliminacji gatunków kserotermicznych, np. charakterystycznej dla zespołu murawy ostnicowej ostnicy włosowatej i innych typowych gatunków kserotermicznych.
Na podstawie analizy zdjęć lotniczych można ocenić, że typowe murawy kserotermiczne zajmują obecnie mniej niż połowę powierzchni zajmowanej przez nie w latach 70-tych, a ich skład gatunkowy i struktura uległy znacznym przeobrażeniom. Natomiast powierzchnia zarośli tarniny i głogów wzrosła z niespełna 7% w latach 70-tych do ponad 17% w końcu lat 90-tych.
Najistotniejszym zagrożeniem walorów przyrodniczych dla których ochrony stworzono rezerwat jest sukcesja roślinności krzewiastej i leśnej, prowadząca, przede wszystkim poprzez zacienienie podłoża, do eliminacji murawowych zbiorowisk roślinności kserotermicznej. Zbiorowiska roślinne decydujące o wartości rezerwatu, niezależnie od ich wcześniejszej genezy, utrzymywane były w warunkach ekstensywnej gospodarki rolnej. Zaprzestanie tradycyjnego użytkowania, zapoczątkowało proces sukcesji, którego różne stadia obserwujemy obecnie na całym obszarze rezerwatu. Dalszy swobodny rozwój zbiorowisk zaroślowych i leśnych w ciągu następnych kilkudziesięciu, a być może nawet kilkunastu lat, doprowadzić może do znacznego, sięgającego połowy zajmowanego pierwotnie obszaru, ograniczenia powierzchni zbiorowisk murawowych.
Podstawowym zadaniem konserwatorskiej ochrony przyrody rezerwatu jest więc obecnie powstrzymanie sukcesji roślinności krzewiastej, przede wszystkim zarośli tarniny i nalotu sosny, a także zmian w składzie gatunkowym i strukturze roślinności murawowej. Jedyną drogą do tego celu jest czynna eliminacja zarośli oraz przywrócenie ekstensywnego wypasu owiec.
Dotychczasowe zasady ochrony obowiązujące w rezerwacie, a wynikające z tworzącego rezerwat rozporządzenia stoją w sprzeczności z podstawowym celem ochrony jakim jest zachowanie roślinności stepowej. W związku z powyższym należy zmienić obowiązujący zapis usuwając z niego przede wszystkim punkty mówiące o zakazie wypasu zwierząt gospodarskich oraz jasno określić możliwość wycinki drzew i krzewów w celu ochrony obiektu.
Zaproponowane działania ochronne są stosunkowo radykalne i wymagają zaangażowania znacznych sił i środków. Obejmą one wycinkę stosunkowo znacznej ilości drzew i krzewów, a także zdecydowaną zmianę użytkowania obszaru chronionego dotychczas w sposób ścisły. Stwierdzić jednak należy jednoznacznie, że jeśli chcemy utrzymać przedmiot ochrony rezerwatu - piękne murawy kserotermiczne, dla zaproponowanych działań nie ma alternatywy.
