cisy w Puszczy Drawskiej
cis (Taxus bacatta) to drzewo iglaste o ciemnozielonych, płasko rozłożonych igłach i czerwonobrązowej korze. Jest drzewem dwupiennym, to znaczy każdy osobnik wytwarza albo tylko kwiaty męskie, albo żeńskie. Jesienią na żeńskich drzewach dojrzewają owoce przypominające czerwone jagody. Wszystkie części drzewa oprócz osnówki nasion są trujące Osnówka natomiast, o przyjemnym, słodkim smaku, zjadana jest przez różne zwierzeta i ptaki rozsiewające przy tej okazji nasiona. Drzewo to ma bardzo cenne, ciężkie i zwięzłe drewno, używane dawniej do wyrobu łuków i innej broni, oraz wyrobów tokarskich. Powolność jego wzrostu jest jednak niemal przysłowiowa, z reguły nie przekraczając 1 mm grubości na rok.
Cis rośnie tylko w klimacie o cechach oceanicznych, dlatego w Polsce spotyka się go wyłącznie w zachodniej części kraju.
W polskich lasach cis jest gatunkiem bardzo rzadkim, a jego większe skupienia chronione są w rezerwatach. Ochrona gatunkowa cisa trwa od... 1423 r., kiedy to król Władysław Jagiełło w Statucie Wareckim zakazał niszczenia cisa w lasach. Również i dziś (w Polsce nieprzerwanie od 1934 r.) cis objęty jest ścisłą ochroną gatunkową.
Nieco częściej niż w lasach spotyka się ten gatunek jako uprawiany, szczególnie często na cmentarzach, ale także w parkach i przy domach. W krajach o wysokiej kulturze ogrodniczej pospolite są "zielone rzeźby" wykonywane z odpowiednio przystrzyganych cisów, ponieważ ten gatunek wyjątkowo dobrze daje się w ten sposób formować.
W Puszczy Drawskiej jest kilka skupień cisów. Największe z nich, koło Głuska, to około 80 drzew jakie rozsiały się spontanicznie. Po kilka drzew rośnie też w lasach nadleśnictw: Drawno i Wygon.
Najwieksze skupienie cisów koło Głuska jest bardzo ciekawe. Powstało ono w wyniku rozsiania się cisów z kilku drzew rosnących przy jakims starym budyneczku. Zjawisko spontanicznego rozprzestrzeniania się i rozsiewania się cisa jest pospolitsze w Zachodniej Polsce. Taka jest natura dwóch rezerwatów cisowych w Nadleśnictwie Rokita, rezerwatu "Zdroje" k. Szczecina, Cisów Boleszkowickich k. Boleszkowic.
Niech to piękne i szlachetne drzewo rozsiewa się dalej i wraca do naszych lasów.
Linki cisowe:
ATPOL - rozmieszczenie w Polsce
Nadleśnictwo Woziwoda, Bory Tucholskie
Cisy w Karpatach alternatywnie karpaty.edu.pl
Bibliografia cisa w Polsce wydana przez Wydawnictwo Sorus
www.conifers.com Wszytsko o iglakach.
bluehen.ags.udel.edu
Brooklyn Botanical Garden, New York
Cis jako bonsai
Den virtuella floran, Szwecja
Drewno cisa - www.euronature.com
Galeria iglaków (ozdobne)
Leśny Bank Genów w Kostrzycy
Tehe Taxus Project Uzyskiwanie taksolu.
Taxol z polskich cisów !
Taxus Systemy Informatyczne Sp. z o.o. Wprawdzie z cisem ma wspólnego tylko nazwę, ale to porządna firma komputerowa z branży leśnej.
Vascular Plant Image Gallery (Taxaceae)
www.geocities.com Amerykańskie gatunki cisów
