Gnieźnik leśny, bezzieleniowy storczyk z Puszczy Drawskiej

stoplamki (Dactylorhiza sp.)

Łąkowe storczyki o różowo-czerwonych kwiatach. Są to najpospolitsze polskie storczyki. Przez niektórych botaników są tez po polsku nazywane kukułkami. Dorastający do 30 cm wysokości pęd wyrasta z palczasto podzielonej bulwy. Osadzone skrętoległe na pędzie liście są lancetowate (od wąskolancetowatych do niemal jajowatych, najczęściej pokryte ciemnofioletowymi plamami. Kwiaty zebrane są w kłos kwiatostanowy w szczytowej części pędu.

Stoplamki są jednymi z lepszych "oszustów" w świecie roślin. Kwitną na przełomie maja i czerwca, wcześniej niż większość roślin miododajnych. Ich barwne kwiaty przywabiają zgłodniałe pszczoły i trzmiele. Szeroka warżka kwiatu zaprasza do lądowania, a ciemniejsze wzory na niej doskonale spełniają funkcje "oznakowania lotniska". tak gościnne dla owadów kwiaty... nie zawierają jednak nektaru.

Stoplamki rosną na wilgotnych łąkach, przede wszystkim w dolinach rzecznych i w sąsiedztwie jezior. W wyniku zaprzestania koszenia wielu łąk i zarośnięcia ich szuwarami, a w dalszej kolejności zaroślami, liczba stanowisk tych storczyków w ostatnich latach znacznie się zmniejszyła. Jak wszystkie inne storczyki, stoplamki podlegają w Polsce ścisłej ochronie gatunkowej.

Na śródleśnych łąkach Puszczy Drawskiej spotyka się trzy, na pierwszy rzut oka podobne do siebie gatunki stoplamków:

stoplamek szerokolistny (Dactylorhiza majalis) o grubej, pustej w środku łodydze, szerokolancetowatych liściach i trójłatkowej (kształtu kolibra) warżce kwiatu
stoplamek krwisty (Dactylorhiza incarnata) o pustej w środku łodydze, wąskolancetowatych, często nie nakrapianych liściach i rombowej warżce kwiatu
stoplamek plamisty (Dactylorhiza maculata) o cienkiej, pełnej w środku łodydze, ostrodze kwiatu cieńszej niż 2 mm, przysadkach węższych niż 3 mm. Warżka kwiatu jest albo niemal szerokojajowata (kształt gruszki; podgatunek typowy) albo trójłatkowa, kształtu samolotu odrzutowego (podgatunek Fuchsa)

Jeżeli uda się wczesnym latem spotkać na trasie wędrówki łąki ze storczykami, warto przyjrzeć im się z bliska. Choć na pierwszy rzut oka są znacznie mniej okazałe, od barwnych storczyków tropikalnych, to przecież również pospolite stoplamki maja w sobie szlachectwo właściwe tej grupie roślin.

Stoplamek szerokolistny (Dactylorhiza majalis)

Stoplamek plamisty (Dactylorhiza maculata)

Stoplamek krwisty (Dactylorhiza incarnata)

Do strony głównej serwisu "Drawieński Park Narodowy"
Do strony głównej Lubuskiego Serwisu Przyrodniczego
Do strony głównej Lubuskiego Klubu Przyrodników